Transhumanisme - de convergentie van evolutie, humanisme en informatietechnologie
Jos de Mul. Transhumanisme - de convergentie van evolutie, humanisme en informatietechnologie. Tydskrif vir Geesteswetenskappe. Vol. 45, 2005, no. 2, 159-176.
Het humanisme (…) is niets anders dan het vertrouwen, dat de geestelijke krachten, die nodig zijn om het leven tot zijn hoogste mogelijkheden te brengen, gewekt worden door de omgang met mensen in heden en verleden, die over die krachten beschikken - H.J. Pos
Het humanistische gedachtegoed is in de afgelopen eeuwen uitgekristalliseerd via een groot aantal confrontaties en interacties met andere stromingen. Zoals Harry Kunneman terecht heeft opgemerkt zijn de humanisten daarbij in het verleden veelal in het offensief geweest: “Als vertegenwoordigers van een universele mensvisie trokken zij ten strijde tegen traditionalisme en religieus dogmatisme, in naam van waarden als redelijkheid, gelijkwaardigheid, medemenselijkheid en onbelemmerde zelfontplooiing. In die strijd wisten zij de geschiedenis aan hun zijde, de geschiedenis van de westerse beschaving en daarmee ook de geschiedenis van de mensheid, vanaf het stralende begin van de ware humanitas in de antieke cultuur tot en met het uitzicht op ‘welvaart en welvaren voor allen’ dat door industrialisering, modernisering en verwetenschappelijking geboden werd. Het positieve zelfbeeld van het twintigste-eeuwse humanisme wordt ten diepste door zijn zelfbewuste moderniteit gestempeld, door het trotse besef ten opzichte van religie en traditie de positieve, toekomstgerichte kracht te vertegenwoordigen”.[1] Volgens Kunneman lijken de rollen aan het einde van de twintigste eeuw omgedraaid. In het bijzonder in de confrontatie tussen humanisme en postmodernisme zijn het de humanisten die in de verdediging worden gedrongen.
Abstract
.png)
A b s t r a c t 
"Uber den wissenschaftlichen Charakter der Biographie sind die Ansichten der Historiker geteilt"[1]. These words, written by Wilhelm Dilthey about a hundred years ago, are just as true today as they were then. As in Dilthey's time, many historians still deny that the historical biography is scientific in nature, because of its narrative and literary character. It isn't without irony that authors of literary fiction, conversely, often doubt the literary character of historical biographies because they are not entirely a work of imagination. One might say that historical biography is situated in a no-man's land between art and science.
Het einde van het einde behelst enkele filosofische reflecties op het posthistorische karakter van de informatietechnologie. De reflecties zijn geschreven door Jos de Mul, hoogleraar in de filosofie van ICT aan de Erasmus Universiteit, ten behoeve van conferentie voor informatieprofessionals in de Rode Hoed in Amsterdam, 15 december 2002. 
De lijn is uitgestrekt in één richting, het vlak in twee richtingen en vaste lichamen in drie richtingen; daarbuiten bestaat geen andere uitgestrektheid, want deze drie zijn alles.
.png)
The development of information and communication technology in the second half of the twentieth century in crucial respects resembles the development of mechanics in the sixteenth and seventeenth century as it has been described by Dijksterhuis in his study The Mechanization of the World Picture. In both cases specific technological developments not only lead to important changes in the natural and human sciences, but also profoundly affect culture as a whole and eventually result in a fundamental change in worldview. In this article the author attempts to elucidate the present ‘informatization of the worldview’ in a twofold way. On the one hand, against the background of Dijksterhuis’ analysis of the concept of mèchanè, a clarification is given of the concept of information, which has become central to many sciences in the last decades. It is argued that much of the confusion and misuse that surrounds (the application of) this concept can be reduced by making a careful distinction between the pragmatic, semantic and syntactic dimensions of information. Next, on basis of this clarification, the author discusses the transformation from a mechanistic to an informationistic worldview. Whereas the mechanistic worldview is characterized by the postulates of analyzability, lawfulness and controllability, the informationistic worldview is characterized by the postulates of synthetizability, programmability and manipulability. It is argued that although the informationistic worldview in some respects (for instance it its mathematical orientation) is clearly a continuation of the mechanistic worldview, in other respects it fundamentally alters human experience and the evaluation of, and association with reality.
Vanwege de transitie naar Joomla 5 en de JA Teline V Magazine template is deze website voorlopig onder constructie. De meer dan duizend items die betrekking hebben op mijn publicaties, lezingen en media-optredens zijn weliswaar nog steeds allemaal te raadplegen, maar bij een deel (veelal oudere) items moeten tekst, afbeeldingen en/of audiovisuele clips opnieuw of alsnog worden toegevoegd. Klik voor details over de opbouw van deze website en het gebruik van de nieuwe database annex zoekmachine de LEES MEER button.
