Jos de Mul. Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0. Vlaardingen: Bibliotheek, 20 november, 2017, 19:30-21:30 uur.
Hoe zal de toekomstige mens er uitzien? Wat kunnen we daar op basis van huidige ontwikkelingen in de wetenschap nu reeds over zeggen?
In zijn lezing naar aanleiding van zijn boek Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0 (Rotterdam: Lemniscaat, 2de druk 2016) bespreekt Jos de Mul de betekenis van recente ontwikkelingen in de robotica, neurowetenschappen en biotechnologie voor ons zelfbegrip en dagelijks leven.
Wat te denken van de Japanse humanoïde robot Miim, ontworpen door Kazuhito Yokoi, die kan dansen, zingen en kleding showen op de catwalk? Zullen dergelijke robots dankzij erotische programmatuur, net als in de sciencefiction-serie Real Humans, een commercieel succes worden?
Of neem het experiment van de Amerikaanse neurowetenschapper Miguel Nicolelis die elektroden in de hersenen van een resusaapje heeft aangebracht om de neuronenactiviteit tijdens zijn bewegingen te registeren. De aldus verkregen informatie brengt via het internet elders in de wereld de robot CB-1 in beweging. Een kleine stap voor de robot, maar een gigantische sprong voor het aapje – en mogelijk in de nabije toekomst ook voor dwarslaesiepatiënten.
Op biotechnologisch gebied heeft men alternatieven ontwikkeld voor het DNA het ‘bouwplan’ van al het leven. Terwijl de evolutie ooit bestond uit natuurlijke selectie, betreden we met deze alien genetics het tijdperk van kunstmatige selectie. Mogen we hiermee planten, dieren en mensen ‘verbeteren’?
Deze nieuwe technologieën vergroten niet alleen onze kennis van het leven op aarde – ze zijn allang begonnen dat leven fundamenteel te transformeren. Wie we zijn en wat we willen worden, is meer dan ooit een open vraag, een opgave. Zijn wij, ‘de eeuwig toekomstigen’ volgens Nietzsche, onderweg naar Homo sapiens 3.0?
Over Jos de Mul
Jos de Mul is hoogleraar Filosofie van Mens en Cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. De afgelopen jaren was hij tevens gasthoogleraar in de verenigde Staten, China en Japan. Naast zijn wetenschappelijke werk publiceert hij ook regelmatig essays in Trouw, NRC Handelsblad, Volkskrant en Vrij Nederland. Tot zijn bekendste boeken behoren Cyberspace Odyssee (6de druk 2010, winnaar Socrates Wisselbeker 2003), De domesticatie van het noodlot (5de druk 2016, shortlist Socrates Wisselbeker 2007) en Paniek in de polder (3de uitgebreide druk 2017). Zijn werk is in vele talen vertaald.