Jos de Mul. Europa. Het tragische continent. Lezing in het kader van het colloquium Tragedie en tragiek. Perspectiefwisseling aan het begin van de 21ste eeuw. Departement wijsbegeerte, Universiteit Antwerpen. Zaterdag 29 oktober 2005.

Jos de Mul. De Digitale Toren van Babel. Première filmpje gemaakt ter gelegenheid van het symposium Meer dan een gateway: de toekomst van de universiteitsbibliotheek in het kader van de  behoeve van de opening van de nieuwe Universiteitsbibliotheek van de Universiteit Utrecht.  (Jochem van der Heide, regie; Basia Knobloch, animatie; Jos de Mul, tekst). Vrijdag 10 juni, 2005, Universiteitsbibliotheek UU, De Uithof, Utrecht, 10-17.00 uur.

Jos de Mul. Mobile Aesthetics. Key lecture at the conference Aesthetics and Mobility. University of Helsinki. Helsinki, January 13-16, 2005. [+ a series of additional Guest lectures]

Jos de Mul. Hypermediale literatuur. Lezing tijdens de Expert Meeting Intermediale Reflecties. Dutch Aesthetics Federation. Museum Boijmans van Beunmingen. Rotterdam, 30 september 2005.

Jos de Mul. Lekenstaat of lijkenstaat? Lezing tijdens het symposium It takes two to tango. Religie in de publieke ruimte. Erasmus Universiteit Rotterdam. Zaal LB-097. Dinsdag 20 september 2005. 10.30-16.00 uur.

Jos de Mul. Slotdebat 9/11 en de kunsten Met Jos de Mul, Arie Elshout (adjunct-hoofdredacteur en commentator van De Volkskrant), Paul Voestermans (cultureel psycholoog), Hans Bak (hoogleraar Amerikanistiek) en Liedeke Plate (vrouwenstudies, Radboud Universiteit Nijmegen) o.l.v. Freek van Duijn (cultureel adviseur). Lux Nijmegen. Zaterdag 11 September 2004. 

Jos de Mul. Virtual Residence. Symposion of the Institute for Prospective Technological Studies (IPTS) of the European Commission (EC). Sevilla, Spain, January 19-20,2004.

Jos de Mul. Europe. A Beautiful Idea? Participation round table discussion at the Europese Intellectual Summit Europe. A Beautiful Idea? Rotterdam, December 4, 2004.

Jos de Mul. Tragisch bestuur en romantisch besturen. Lezing tijdens de openingsbijeenkomst van het Center for Public Innovation. Den Haag , 1 december 2004. Plaats: Vergaderzaal Eerste Kamer der Staten Generaal, Binnenhof.

Jos de Mul. Echo's van een laatste god. Lezing in het kader van de Dag van de Filosofie, Tilburg, 16 april 2004. Plaats: Theater De Vorst. Willem II straat 49 Tilburg. Bovenzaal.

Hoe staat het eigenlijk met de sneuvelbereidheid van de hedendaagse kunstenaar?

In dit boek worden 'het einde van de kunst' en 'de dood van God' - twee thema's die de filosofie van de afgelopen eeuw voortdurend hebben bespookt - in hun onderlinge samenhang doordacht. Deze vraag heeft met de komst van de islam in het seculiere Europa een nieuwe actualiteit gekregen.

De Mul analyseert daartoe op diepgaande wijze de teksten die Hegel, Nietzsche, Freud en Heidegger aan deze beide thema's hebben gewijd en verheldert zijn betoog in een reeks verrassende interpretaties van kunstwerken van uiteenlopende signatuur. Zo komen onder meer de Metamorfosen van Ovidius, gedichten van Kouwenaar, schilderijen, foto's, sculpturen en video-installaties van Man Ray, Newman, Scholte en Viola, muzikale composities van Carter en een film van Godard ter sprake.

De Mul betoogt dat Hegels bespiegelingen over het einde van de kunst niet zozeer een nostalgische terugblik op de grootsheid van de klassieke kunst behelzen, maar vooruitwijzen naar de vele gestalten van de moderne kunst, zoals die van de niet-meer-schone, de niet-meer-figuratieve, de niet-meer-expressieve en de niet-meer-menselijke kunst. Aanknopend bij Nietzsches these dat het nog eeuwen zal duren voordat de mens zich de betekenis van de dood van God zal realiseren, argumenteert De Mul dat de kunst in de twintigste eeuw bij uitstek het medium is geweest waarin de schaduwen en echo's van de gedode God levend zijn gebleven. Het werk van bovengenoemde kunstenaars wordt uitgelegd als een reeks pogingen om voorbij het 'einde van de kunst' nieuwe, immanente vormen van transcendentie en spiritualiteit te bewerkstelligen.

Jos de Mul. De informatisering van het wereldbeeld. Lezing en debat met Martin Terpstra in het kader van het Filosofisch Café. Plaats: Cultuurcafé op de campus van de Katholieke Universiteit Nijmegen, 5 april 2004.

Jos de Mul. The Matrix. Studentenvereniging Argus, Faculteit bouwkunde.Technische Universiteit Delft. Delft, 30 oktober 2003.

Jos de Mul. Cyberspace Odyssee. Lezing in het kader van de lezingencyclus van de Vereniging voor Wijbegeerte Den Haag / Afdeling Filosofie en Techniek Klvl. Den Haag, dinsdag 15 april 2003

Jos de Mul. Posthistoric traditions. Invited lecture Symposion Artificial Tradition.  Anniversary Conference on Sustainable Ties in the Information Society, University of Tilburg, March 27, 2003

Jos de Mul. An evolutionary perspective on the semantic web. Invited lecture Symposion The future of the web Perspectives and Consequences of the Semantic Web. Anniversary Conference on Sustainable Ties in the Information Society,University of Tilburg, March 27, 2003

Jos de Mul. Transhumanisme. Lezing Studium Generale Technische Universiteit Eindhoven. Eindhoven, 29 oktober 2001.

Na een introductie van het programma van  het transhumanisme, die zich toespitst op het werk van roboticus Hans Moravec, zal ik vanuit een evolutionistisch-technologisch perspectief betogen dat het door de transhumanisten gepropagandeerde toekomstscenario niet zonder plausibiliteit isVervolgens  zal ik enkele van de radicale normatieve vragen die het transhumanistische programma aan het humanisme voorlegt, aan de orde stellen.

Jos de Mul. De digitalisering van het wereldbeeld. Lezing in het kader van het symposium In het net verstrikt. Verbeeldingen van het informatiecomplex. Mariage de raison. Centrum voor Cultuur en Filosofie van het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte Leuven, Campus Kortrijk, 12 december 1998.

Jos de Mul. Het sublieme verlangen. Lezing tijdens het symposium Nederlandse wijsbegeerte in de twintigste eeuw ter gelegenheid van het afscheid van Prof.dr M.J. Petry. Faculteit der Wijsbegeerte. Erasmus Universiteit, Rotterdam, 28 mei 1998.

Jos de Mul. De informatisering van het wereldbeeld. Rede ter gelegenheid van de Dies Natalis. Rotterdam, Erasmus Universiteit, 7 november 1997.

Daß Materie denken könne, bleibt im mechanischen Weltbild ein leeres Postulat.  Carl Friedrich von Weizsäcker

In the beginning there was information. The word came later. Fred I. Dretske

In zijn in 1950 gepubliceerde boek De mechanisering van het wereldbeeld beschrijft de weten­schaps­histori­cus Dijk­sterhuis hoe de introductie van het experiment en de mathematische beschrijving van de anorganische natuur de natuurwetenschappen in de zestiende en zeventiende eeuw een geheel nieuw aanzien gaf. De gevolgen van deze wetenschappelijke revolutie bleven niet beperkt tot de natuurwetenschappen. Ook een belangrijk deel van de mens- en cultuurwetenschappen werd onder invloed van de natuurwetenschappelijke methode op een nieuwe leest geschoeid. Bovendien hebben de natuurwetenschappen en de daarmee nauw verbonden machinetechniek een cruciale bijdrage geleverd aan de industrialisering van de westerse samenleving. De titel van Dijksterhuis’ boek brengt op pregnante wijze de overtuiging van de auteur tot uitdrukking dat de introductie van de nieuwe natuurwetenschappelijke methode uiteindelijk zelfs heeft geleid tot een transformatie van onze voorstelling omtrent de werkelijkheid van mens en wereld. Om die reden, zo merkt Dijksterhuis in de inleiding van zijn studie op, “is de mechanisering der physica veel meer geworden dan een interne methodische aangelegenheid der natuurwetenschap; het is een zaak die de cultuurgeschiedenis als geheel raakt en die daardoor ook belangstelling verdient buiten den kring der natuuronderzoekers”. [1]

Met de introductie van de elektronische computer, vijftig jaar geleden[2], is een ontwikkeling in gang gezet die in veel opzichten herinnert aan de transformatie die Dijksterhuis beschrijft. Ook in het geval van de informatietechnologie hebben wij van doen met een ontwikkeling die zijn oorsprong vindt in de wereld van de exacte wetenschappen en de techniek, die vergaande consequenties heeft voor de overige wetenschappen en voor de samenleving en cultuur als geheel, en die uiteindelijk ook ons wereldbeeld op een fundamentele wijze raakt. In mijn rede wil ik vanuit een filosofisch perspectief proberen enig licht te werpen op deze ontwikkeling, die we met een allusie op Dijksterhuis’ studie zouden kunnen aanduiden als de informatisering van het wereldbeeld.[3]

News

This website is currently under (re)construction

Due to the transition to Joomla 5 and the JA Teline V Magazine template, this website is under construction for the time being. The more than a thousand items relating to my publications, lectures and media appearances can all still be consulted, but for some (mostly older) items, text, images and/or audiovisual clips still have to be re-added or added. For details about the structure of this website and the use of the new database and search engine, click the READ MORE button.

Nieuwe druk Kunstmatig van Nature: juni 2024.

Vanaf de derde druk verschijnt Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0 bij Uitgeverij Boom. Delen van dit boek behoren tot de VWO eindexamenstof Filosofie  2024 t/m 2028, die de vraag naar de mens in relatie tot wetenschap en techniek als thema heeft.

Just published

Book of the day

Contact information