2013-04-10 (Nijmegen) Virtuele ruimte

Jos de Mul. Virtuele ruimte. Lezing in het kader van de Honours course Denkruimte en Denken over Ruimte. Nijmegen: Radboud Universiteit. 10 mei 2013.

Als we over de wereld om ons heen nadenken dan maken we al snel onderscheid tussen het hier en het daar, tussen dichtbij en veraf, tussen deze plek en een andere plek, tussen binnenland en buitenland, het globale noorden en het globale zuiden, tussen stad en land, tussen de noordelijke en de zuidelijke Euro-ruimte, tussen bevriende en vijandige staten, tussen centrum en periferie, tussen onze omgeving hier en nu en het land van onze dromen. Maar we spreken ook over ruimte in overdrachtelijke zin, als we het hebben over ‘budget-ruimte’ of ‘onderhandelingsruimte’ etc.. Het begrip ‘ruimte’ is niet meer weg te denken. Eigenlijk kunnen we de wereld om ons heen helemaal niet beschrijven zonder, dat we gebruik maken van het begrip ruimte. Zonder ruimte geen gedachte. En onze gedachten draaien veelal om ruimtes. Maar wat bedoelen we nu precies met het begrip ruimte? Ruimte is dus veel meer dan alleen maar ‘lengte x breedte x hoogte’. In de verschillende disciplines reikend van filosofie, psychologie, taalwetenschap, geografie, natuurkunde, etc. wordt verschillend over Ruimte gedacht en ook in de loop der tijd hebben deze opvattingen over ruimte zich veranderd en verder ontwikkeld. In deze cursus willen we aan de hand van een aantal sprekende voorbeelden uit verschillende disciplines nadenken wat ruimte dan eigenlijk voor ons betekent en hoe dit ons denken over de wereld om ons heen mede bepaalt.