Jos de Mul. Robots in de zorg - een reden tot zorg? Wondcongres 2016. Rotterdam, 9 december, 2016.

De afsluiting van het congres is een uitstapje naar een andere wereld. Prof.dr. Jos de Mul, hoogleraar Wijsgerige Antropologie, werkzaam in Rotterdam, zal ons meenemen naar de toekomst van de inzet van robots in de zorg. Wereldwijd geeft hij gastcolleges op internationaal gerenommeerde universiteiten en zijn werk is in meer dan een dozijn talen vertaald. Prof. de Mul schreef won de Socrates prijs met zijn boek Cyberspace Odyssee (6de druk 2010) en publiceerde recent over sociale en affectieve robotica in Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0 (2de druk 2016)

Jos de Mul. The Wikipedia Religion: A Sinner’s Account. Invited lecture at the conference Technology and Transcendence. Enschede: University of Twente / NWO, November 18, 2016.

Let me begin with a confession. I’m a sinner, too. According to Michael Gorman, former president of the American Library Association, “A professor who encourages the use of Wikipedia is the intellectual equivalent of a dietician who recommends a steady diet of Big Macs with everything” (quoted in Reagle, 2010b, p. 138). To make my case worse, I not only encourage my students to use Wikipedia, but I’m also guilty of using Wikipedia myself quite frequently. However, I immediately like to add that I hardly ever eat Big Macs, and almost ever read and discuss primary texts and reliable secondary literature with my students.  

So why do I sin? Well, probably the most obvious reason is the overwhelming amount of information to be found on Wikipedia. The English version alone already has reached 5,285,797 articles yesterday, and if we include the number of articles written in the 287 Wikipedia’s in other lanuages, the number exceeds 40 million. Moreover, no other encyclopedia is so up to date (the fact that I know that the English version of Wikipedia reached exactly 5,285,797  million yesterday, was because the Wikipedia lemma on Wikipedia has been updated three days ago). No wonder that I’m not the only sinner: as of February 2014, Wikipedia has 18 billion page views and nearly 500 million unique visitors each month! A second reason I love Wikipedia is the free-access and free-content character of this encyclopedia, offering – worldwide - millions of people, many of them deprived of books and libraries, a wealth of information, knowledge, and sometimes even wisdom.

It seems that Wikipedia even has a divine ring. It promises to provide us with an omniscience that once was attributed to God. Together with technologies like telepresence and virtual reality – which express the human desire to obtain two other divine qualities: omnipresence and omnipotence – Wikipedia promises to guide us right through “the pearly gates of cyberspace”.

Jos de Mul. Homo Sapiens 3.0 Artificiële intelligentie.Gent, 9 november 2016.

Jos de Mul. Over de toekomst van de mens. Lezing in de serie Big History. Leusden: Internationale School voor Wijsbegeerte, 6 mei, 2016.

De ISVW presenteert: de geschiedenis van het universum en de mensheid, in één week. Eén vloeiend verhaal, eindigend met een blik op de toekomst.

Toonaangevende wetenschappers delen met u de centrale inzichten uit hun vakgebied, zodat u grip krijgt op het grootste verhaal dat we als mens kunnen vertellen. Prof. Vincent Icke start bij de Big Bang en maakt u wegwijs in de ontwikkeling van sterren, planeten en natuurlijk de formatie van de planeet aarde. Prof. Salomon Kroonenberg duikt de geologische geschiedenis van de aarde in en zal inzichtelijk maken hoe de aarde werkt en hoe bijzonder ons huidige klimaat is. De evolutie van leven op aarde en hoe leven überhaupt is ontstaan zal worden verzorgd door prof. Nico van Straalen. Met dr. Fred Spier kijken we naar de ontwikkeling van de mens: wanneer liep de eerste mens rond en waar ontstonden de eerste samenlevingen? Met prof. Jos de Mul staan we stil bij de maakbaarheid van de mens en de toekomst van Homo sapiens 3.0.

Jos de Mul. Games as the true organon of philosophy. On Schelling, Huizinga, and playful ontologies. Keynote at the 10th International Philosophy of Games Conference. Malta, November 2, 2016.

This year’s edition focuses on the theme of Knowledge. Games inspire curiosity – as we explore and experiment with a game, our engagement is to a great degree shaped by epistemic processes of inquiry and discovery. What knowledge is learned through playing a game? What does it mean to know a game? We invite papers tackling questions related to epistemology, knowing how versus knowing that, embodied knowledge, normative knowledge of rules, ecological knowledge and affordances, cybernetics, systems theory and knowledge. For more detailed information, jump to http://pocg2016.institutedigitalgames.com/keynotes/

Jos de Mul. Meeting Erica and OSCAR. On almost living bodies, new media aesthetics, and the East-West divide. Invited lecture at the 20th In ternational Congress of Aesthetics. Seoul, July 26, 2016.

It is often noticed that the attitude towards robots and artificial intelligences in Western culture differs strongly from the attitude in Asia. Whereas in the Western world android robots are under taboo, Asian scientists and artists seem to be fond of  robots that mimic human appearance and behavior. It has been claimed that the differences in attitude towards android robots are connected with differences in worldview and religion. Whereas Asian, interconnected  cultures do not sharply distinguish between human subjects and natural objects, in Western, separative cultures a sharp distinction is being made between active subjects and passive objects. Moreover, in the Christian tradition the creation of living things is traditionally considered to be a taboo (‘Thou shall not play God!’). Although the notion of the ‘uncanny valley’ (the unpleasant feeling evoked by robots or other entities that closely resemble living human beings, such as corpses and zombies was introduced by the Japanese robot specialist Masahiro Mori,  at first sight it seems more applicable to the Western attitude towards android robots than to the Asian attitude.  Taking some prominent European and Asian new media artworks in which artificial life and robots play a prominent role as a starting point, I will focus on the question whether these stereotypes are still valid in contemporary, globalized intercultures.

Jos de Mul. Cognitive space, global brains, and the hive mind An evolutionary account of information and communication technologies. Invited lecture at Ritsumeikan University, Kyoto. July 22, 2016.

The emergence of information and communications technologies (ICTs) can be regarded as a milestone in the cognitive evolution of mankind, comparable to the two other major transitions of the cognitive structure of the genus Homo: the development of spoken language, and the invention of writing. In order to fully understand the new cognitive space disclosed by recent information and communication technologies, we have to situate it against the background of these two earlier transitions. It will be argued that new technologies like the internet, wireless communication and brain implants are part of an ongoing construction of a global brain and the emergence of a hive mind. 

Jos de Mul is the 2016  Visiting Professor at the Ritsumeikan University Kyoto. In the Spring Semeseter 2016 he will teach the course Destiny Domesticated. On Greek and Japanese tragedies.

Jos de Mul. The Turing Test in recent science fiction films. A philosophical analysis against the background of the Turing-Wittgenstein Debate. Invited lecture. Kyoto: Hiroshi Ishiguro Laboratories, June 21, 2016.

The British mathematician, computer scientist and philosopher Alan Turing (1912 -1954) is not only the inventor of the programmable computer, but also one of the pioneers of artificial intelligence. He also invented the imitation game, a test of a machine’s ability to exhibit intelligent behavior equivalent to, or indistinguishable from, that of a human. This so-called Turing test plays a prominent role in several recent science fiction movies, such as Her (2013), Ex machina(2015), and Uncanny (2015). Against the background of the Turing-Wittgenstein debate on the possibility of thinking machines (1938), I will discuss what these movies tell us about the present prospects with regard to humanoid AI and robot systems.

Hiroshi Ishiguro Laboratories were founded to encourage and promote studies based on original and unique ideas from Hiroshi Ishiguro, ATR Fellow, who has remarkable achievements on robotics. We have explored new information media based on humanlike robots that harmonize humans with information-environment beyond existing personal computers, while inquiring the question "what is the essence of human beings?"

Erica is an android developed as a research platform for the autonomous conversational robot. We are developing total technology to enable Erica to have natural interaction with persons by integrating various technologies such as voice recognition, human tracking, and natural motion generation. It has nineteen degrees of freedom for face, neck, shoulder, and waist, and can express various facial expressions and some gestural motions. Its appearance is designed for beautiful and neutral female face, by which people can familiarly interact with it. It speaks in synthesized voice. 

Watch movie  Read the article in the International New York Times

Denis Noble and Jos de Mul. The self as agent and process: a view from the systems approach. Dialogue at the conference What is it to be human? Utrecht, April 20.

Jos de Mul. Leven voorbij de genen. Lezing Studium Generale Erasmus Universiteit Rotterdam. Erasmus Paviljoen, 16:00 uur. 

Biologie heeft grote invloed op ons mensbeeld. Na Darwin overheerst een visie waarin alles wat leefde gezien werd als uitkomst van de evolutionaire ‘survival of the fittest’. Bioloog Richard Dawkins bracht de mens terug tot een voertuig van zelfzuchtige genen en Dick Swaab reduceert de essentie van de mens tot de processen van het brein. 

Maar doen we hiermee recht aan wat de mens is? Volgens hoogleraar filosofie Jos de Mul (EUR) betekent dit een nihilistische blikvernauwing. In deze lezing over bioloog Denis Noble (Oxford) stelt De Mul (EUR) dat zélfs de biologie ruimte laat voor een veel positievere kijk op het menselijk leven.

Nadere informatie

Leven voorbij de genen
Lezing
Dinsdag 3 mei | 16.00 - 17.30 uur
Erasmus Paviljoen, Erasmus Universiteit Rotterdam
Toegang: gratis

Reserveer hier voor de lezing Leven voorbij de genen van Jos de Mul

Jos de Mul. Turingeluurs.  Kunstmatige intelligenties in de films Her, Ex machina en Uncanny. Lezing Studium Generale TU Delft, 26 april 2016,12:40-13:30.

Robots hebben wat beeldvorming betreft een belabberd jaar achter de rug. Oxford University voorspelde dat vijftig procent van de huidige banen binnen twintig jaar door robots zullen zijn overgenomen. En ook de vrees van de beroemde natuurkundige Stephan Hawking dat superieure kunstmatige intelligenties wel eens een einde zouden kunnen betekenen voor het menselijk ras, haalde voorpagina’s. Wie meende dat het zijn tijd nog wel zou duren, werd opgeschrikt door het nieuws dat in 2014 voor de eerste keer een kunstmatige intelligentie is geslaagd door de “Turingtest´, die bepaalt of een kunstmatige intelligentie zich kan meten met de mens.

Dat robots in rap tempo onze leefwereld binnendringen en daarbij de verbeelding prikkelen laat zich ook aflezen in de recente films Her (2013), Ex Machina (2015) en Uncanny (2015). Al deze films handelen over een liefdesrelatie tussen mens en een meer of minder menselijk uitziende robot en telkens staat Turings vraag centraal of het mogelijk is zo’n androide robot van een mens te onderscheiden, en telkens loopt het slecht af voor de mens. Maar wanneer robots zozeer op mensen gaan lijken dat ze niet langer kunnen worden onderscheiden, dringt zich tegelijkertijd de niet minder ongemakkelijke vraag op of wij zelf niet ook – in de woorden van de filosoof Daniel Dennett “vochtige” – robots zijn. Je zou er Turingeluurs van worden!

Jos de Mul is hoogleraar Wijsgerige Antropologie aan de Erasmus Universiteit. In zijn boek Kunstmatig van nature bespreekt hij de betekenis van recente ontwikkelingen in de robotica, neurowetenschappen en biotechnologie voor ons zelfbegrip en dagelijks leven.

Jos de Mul. Turingeluurs.  Kunstmatige intelligenties in de films Her, Ex machina en Uncanny. Lezing tijdens de Nacht van de Filosofie Amsterdam. Pakhuis De Zwijger, Studio: 19:30-20:15.

Wat zeggen films als Her en Ex Machina over onze relatie met computers? Wat is het verschil tussen mens en robot en hoe verhouden we ‘ons’ tot ‘hen’? Jos de Mul bespreekt vragen die de beroemde Turingtest – welke van twee tegenspelers is een computer? – oproept. Hij gebruikt daarbij een aantal opvallende voorbeelden uit hedendaagse films.

Jos de Mul is hoogleraar Wijsgerige Antropologie aan de Erasmus Universiteit. In zijn boek Kunstmatig van nature bespreekt hij de betekenis van recente ontwikkelingen in de robotica, neurowetenschappen en biotechnologie voor ons zelfbegrip en dagelijks leven.

Jos de Mul. Turingeluurs.  Kunstmatige intelligenties in de films Her, Ex machina en Uncanny. Lezing tijdens de Nacht van de Filosofie in Den Haag. Electriciteitsfabriek, 14 april 2016, 22:00-23:15.

Aan de hand van drie films [Her, Ex Machina en Uncanny] zal Jos de Mul ingaan op de vraag of de grensvervaging tussen mensen en intelligente robots werkelijk aanstaande is.

Jos de Mul, Europe, the tragic continent. Public lecture at the Institute of Philosophy, University of Warsaw. Room 4, roundfloor. April 5, 2016, 1:15-3:00 PM.

In his essay ‘The Idea of Europe’ George Steiner claims that European culture derives from “a primordial duality, the twofold inheritance of Athens and Jerusalem.” For Steiner, the relationship between Greek rationalism and Jewish religion, which is at once conflictual and syncretic, has engaged the entire history of European philosophy, morality, and politics. However, given this definition, at present the United States of America seem to be more European than ‘the old Europe’ itself. Against Steiner, it will be argued that in order to fathom the distinctive characteristic of European culture, we have to take a third European tradition into account, which is inextricably bound up with Athens: the tradition of Greek tragedy. If we may call Europe a tragic continent, it is not only because its history is characterised by an abundance of real political tragedies, but also because it embodies, as an idea and an ideal, a tragic awareness of the fragility of human life. Instead of reducing the ‘idea of Europe’ to a financial and economic issue, Europe should remain faithful to this idea and ideal.

Jos de Mul, Playful Identities. From narrative to ludic identity formation. (Invited) Public lecture at the Institute of Philosophy, University of Warsaw. Room 4, groundfloor. April 5, 2016, 6:30-8:00 PM.

Digital media technologies increasingly shape how people relate to the world, to other people and to themselves. This prompts questions about present-day mediations of identity. This lecture explores the notion of play as a heuristic lens to look at changing media practices and identity construction. Playful media culture is analyzed far beyond its apparent manifestation in computer games. The central argument of the lecture is that play and games nowadays are not only appropriate metaphors to capture post-modern human identities, but also the very means by which people reflexively construct their identity.

Jos de Mul, Michel Houellebecq’s tragic humanism. Invited lecture in the series Personhood, Law & Literature III organized by the Human Philosophy Project (Warsaw University & Oxford University). Institute of Philosophy, University of Warsaw. Room 4, roundfloor. April 7, 2016, 5-8 PM.

Various authors, including Friedrich Nietzsche and George Steiner, have argued that the tragic worldview, as we find it expressed in Greek tragedy, has become an entirely incomprehensible phenomenon for (post)modern man. The claim defended in this article radically opposes this view. It is argued that tragedy can still teach us something today, and maybe even more so now than in the many intervening centuries that separate us from her days of glory in the fifth century bce. The tragic reveals itself once more in (post)modern society, and nowhere more clearly than in technology, the domain in which we believed the tragic had been domesticated or even eliminated. Referring to the tragic humanism in Michel Houellebecq’s novels The Elementary Particles and The Possibility of an Island it is argued that it is precisely in (post)modern (bio)technologies that we experience the rebirth of the tragic.

Jos de Mul. Deelname aanhet symposium Down to Earth. De geesteswetenschappen en het (grote) publiek. Radboud Universiteit Nijmegen: Grotius1.170, 11 maart 2016, 13:30-16:30.

Moet ons onderzoek altijd toegankelijk & nuttig zijn, of is de oproep tot “valorisatie” juist te ver doorgeslagen?

Hoe verhoudt (wetenschappelijke) kennis zich tot vorm, medium en publiek?

Wat kunnen universiteiten doen om het imago van de humanities te verbeteren?

Jos de Mul. Red de mens! Maar waarvaneigenlijk? Lezing in het kader kader van het NextNature evenement Save the Humans @ The Hoxton. Amsterdam: The Hoxtin: Herengracht 255, 1016BJ Amsterdam, 11 februari 2016, 20:00-23:00.

BEFORE HUMANS BECOME ROBOTS?

Technology and nature…rarely considered to be peas in a pod, until you meet Next Nature, that is. These guys will change the way you think; they’re all about seeing the planet not as a static concept with humans as its antagonist, but seeing ourselves and nature as one, unpredictably changing concept – and tech as a big part of that. With brand new software (3-D printed organs, food, plants, anyone?) and crazy genetic surprises, they’ll prove that biology and technology can be each other’s best friends after all.

The evening will centre around Next Nature’s newest book “Save The Humans," which is all about that bond between us and 'the robots.' Philosopher, artist and scientist (and head of Next Nature) Koert Van Mensvoort will kick off the evening, then there’ll be commentary on the coffee-table-book-gone-smart by co-author Mieke Gerritzen, followed by a talk on  Homo sapiens 3.0 by Jos de Mul, and an introduction to “The Modular Human” by Floris Kaayk. 

‘Course, there’ll be drinks flowing because all the learning is thirsty work, right? Humour, humans, a bit of smarts and a bit of booze – NOT A BAD NIGHT! 

Tickets available now through Hoxtown: http://bit.ly/nnnsave

Jos de Mul. Het genadeloze noodlot. Filosofiecafé Zuthpen, 21 februari 2016.

Marli Huijer & Jos de Mul. De toekomstige mens. Jubileum-weekend over filosofie, wetenschap en politiek. Leusden, Internationale School voor Wijsbegeerte, Leusden. 13 en 14 februari 2016.

In 2016 viert de Internationale School voor Wijsbegeerte haar 100-jarige bestaan. In een jubileumboek blikken we terug op een eeuw filosofie. Maar we kijken vooral vooruit. Het hele jaar buigen we ons over de volgende eeuwvraag: wat moet er op onze agenda staan in de komende honderd jaar?

In dit weekend is het precies een eeuw geleden dat de ISVW werd opgericht. Op 13 februari 1916, om 11.50 uur, passeerde de notariële acte waarmee de stichting ISVW officieel ging bestaan. De oprichters stond een centrum voor levens- en wereldbeschouwing voor ogen waarin alle opvattingen welkom waren, waarin alle theorieën kritisch werden bevraagd en waarin persoonlijke, maatschappelijke en culturele vorming centraal zou staan. Nog altijd is onze school een centrum voor levens- en wereldbeschouwing waarin bildung centraal staat.

Volgens Gudes agoramodel heeft de trainingspraktijk van de school, waarin filosofie en wetenschap hun natuurlijke plaats hebben, een band met de politiek. Dit weekend kijken we wat de filosofie en de wetenschap de politiek zullen voorschotelen. Vervolgens stellen we onszelf de vraag hoe de politiek zal reageren op de filosofische en wetenschappelijke ontwikkelingen van de 21e eeuw.

Dit doen we onder de kundige begeleiding van twee eminente filosofen.

Prof. Jos de Mul, auteur van onder andere Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo Sapiens 3.0 (2014), neemt ons mee door de recente ontwikkelingen in de neurowetenschappen, biotechnologie, en robotica, en schijnt zijn licht op hun betekenis voor ons mensbeeld. Is de mens op weg naar het scheppen van zijn eigen evolutionaire opvolger?

Denker des Vaderlands prof. Marli Huijer bespreekt welke antwoorden de politiek en de maatschappij moeten formuleren om veranderingen van de menselijke natuur in goede banen te leiden. In recente publicaties als Discipline (2013) en Ritme (2015) onderzoekt zij de vrijheden van het moderne leven en de implicaties van nieuwe technologie.

Waar Jos de Mul de techniek vooral ziet als een noodlot dat over ons komt, daar eist Huijer een zeker zeggenschap op. Hierover gaat het debat tussen de twee denkers. Sinds Prometheus het vuur stal van de goden, is de techniek onlosmakelijk verbonden met de menselijke levensvorm, en is het een maar ten dele bij te sturen kracht, stelt De Mul. Volgens hem is het naïef te denken dat de mens het lot zal ontlopen dat alle soorten op aarde ten deel valt: de transformatie naar een andere levensvorm. Maar dat wil niet zeggen dat de toekomstige evolutie van de mens vastligt. Of de mens zal opgaan in een transhumaan wezen, en op welke wijze, of op den duur door kunstmatige wezens zal worden opgevolgd, blijft voorlopig afhankelijk van het technisch handelen van de mens. In een oefening kijken we welke eigenschappen we aan deze homo sapiens 3.0 zouden willen toebedelen. We stellen ons ook de vraag of wij de criteria voor deze toekomstige mens zelf mogen opstellen, of dat Homo sapiens 3.0 dat tegen die tijd toch echt zelf moet doen. Marli Huijer wijst erop dat het sturen van de toekomst vandaag begint. Zij wil dat burgers actief een ‘tegentechnologie’ ontwikkelen, zodat ze een zekere mate van autonomie krijgen over hun apparaten en zodat de juiste moraal in de apparaten wordt ingebouwd. We moeten voorkomen dat we in een toezichtsamenleving belanden waar we continu door apparaten worden gecontroleerd en gestuurd. Met elkaar onderzoeken we of (en zo ja welke) tegentechnologie nodig is.

Data: zaterdag 13 en zondag 14 februari 2016. Aanvang zaterdag 10.30 uur – einde zondag 12.30 uur. 

Eén van de oprichters van de ISVW was Frederik van Eeden. In 2010 hield Jos de Mul ter ere van de 150ste geboortedag van Frederik van Eeden op uitnodiging van het Frederik van Eeden Genootschap onder de titel Etiketten plakken op de golven van de zee: Frederik van Eeden als vitalist de jubileumlezing, die werd gepubliceerd in de Mededelingen  van het Frederik van Eeden-Genootschap (Mededelingen LV. Maart 2011, 6-19). De tekst is integraal te lezen op de website van Jos de Mul.

Jos de Mul. Leven voorbij de genen. Lezing Studium Generale Universiteit Utrecht / Filosofisch Café. Café Hofman, Janskerkhof 17a, Utrecht, 20:15-22:00.

De biologie heeft grote invloed op het mensbeeld. Na Darwin overheerste een visie waarin al wat leefde gezien werd als uitkomst van evolutionaire processen. Bioloog Richard Dawkins bracht de mens terug tot een voertuig van zelfzuchtige genen. Dick Swaab reduceert de essentie van de mens tot processen in het brein. Komen we zo dichter bij een antwoord op wat de mens is?

Volgens filosoof prof. dr. Jos de Mul zijn zulke reductionistische benaderingen van de mens problematisch. Niet alleen worden daarin typisch menselijke eigenschappen ‘wegverklaard’, maar ze impliceren ook een nihilistische moraal. Oxford bioloog Denis Noble stelt een alternatieve benadering van het leven voor. De Mul reflecteert hierop en laat zien dat deze meer recht doet aan de veelzijdigheid van het menselijk leven.

Café 

Jos de Mul. We zijn meer dan ons brein. Publiekslezing in het kader van Radboud Reflects i.s.m. Nijmegen Center for Contemporary European Philosophy.Collegezalencomplex Radboud Universiteit, Mercatorpad 1, Nijmegen, 19:30-21:00.

Joost Zwagerman was ervan overtuigd dat hij erfelijk belast was met dezelfde genen als zijn vader. Nadat zijn vader zelfmoord pleegde, was hij ervan overtuigd dat hem hetzelfde lot beschoren was. En handelde daarnaar.

Met dit voorbeeld wil filosoof Jos de Mul laten zien dat onze biologische eigenschappen vaak bepalen hoe we over onszelf denken. Maar dat dit niet altijd zo hoeft te zijn.

Volgens De Mul moeten wij het beeld dat wij van onszelf hebben niet laten bepalen door onze genen of ons brein. We hoeven onszelf niet louter op een natuurwetenschappelijke manier te bekijken en verklaren.

De mens creëert betekenis en cultuur, en heeft daarin ook altijd een bepaald zelfbegrip, dat niet alleen bestaat uit lichamelijkheid. Ook verschijnselen als betekenis, moraal en kunst maken een evolutionaire ontwikkeling door.

Jos de Mul is hoogleraar wijsgerige antropologie aan de Faculteit der Wijsbegeerte van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij publiceerde onder meer de boeken De domesticatie van het noodlot. De wedergeboorte van de tragedie uit de geest van de technologie (5de druk 2015) en Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0 (2014). Zijn werk werd bekroond met de Praemium Erasmianum en Socrates wisselbeker en is in meer dan een dozijn talen vertaald.

Voorafgaand aan deze avond geeft Jos de Mul een seminar bij het Nijmegen Center for Contemporary European Philosophy. U vindt hun website hier.

Deelname

Deelname kost € 5,- | Alumnipashouders van de RU € 4,- | Medewerkers van de RU, studenten, scholieren en Radboud Reflects-abonnees gratis

Jos de Mul. Human Nature after Neo-Darwinism. Lecture and Seminar with prof. Jos de Mul. Nijmegen: Radboud University, February 15, 2016.

AbstractIn the course of the 20th century the so-called Modern Synthesis of Neo-Darwinism has become the dominant paradigm in modern biology. First, it is explained how and why Darwin’s broad definition of evolution, in which the environment plays an important role, was narrowed down by Neo-Darwinism to a radical gene-centric view.  Next, the paradigm shift taking place today in ‘postgenomic’ evolutionary biology and genetics is discussed. It is argued that this shift opens the way to a more humane conception of evolution, more in line with Darwin’s view. Finally, I will discuss some of the implications of this paradigm shift for human self-reflection, taking The Music of Life. Biology Beyond Genes of systems biologist Denis Noble as a starting point.

KeywordsNeo-Darwinism, Dennis Noble, gene-centrism, postgenomics, agency, human self-reflection

Jos de Mul. Turing for movie lovers. Artificial intelligence in Her, Ex Machina, and Uncanny. Amsterdam, Studium Generale Rietveld Academie, Amsterdam, 20 januari 2016.

The British mathematician, computer scientist and philosopher Alan Turing (1912 -1954) is not only the inventor of the programmable computer, but also one of the pioneers of artificial intelligence. He also invented the imitation game, a test of a machine’s ability to exhibit intelligent behavior equivalent to, or indistinguishable from, that of a human. This so-called Turing test plays a prominent role in several recent science fiction movies, such as Her (2013), Ex machina (2015), and Uncanny (2015). In his lecture Jos de Mul will discuss what these movies tell us about the present hopes and fears that surround artificial intelligence and robots.

Jos de Mul.  Angst voor de Ander. Paneldiscussie. Amsterdam, De Balie, (i.s.m. Volkskrant, KNAW en NEMO), 18 januari 2016.

, De Balie, (i.s.m. Volkskrant, KNAW en NEMO), 18 januari 2016.

“De hel, dat zijn de Anderen” Sartre

Sartre beschreef in zijn eenakter Met gesloten deuren hoe het leven “wordt gevoeld, wordt beschouwd" via anderen. Het zijn de anderen die ons bewust maken van onszelf, en we hebben hen nodig om te bestaan.

Het KennisCafé start het jaar 2016 met een flinke portie Angst voor de Ander. Wie is die ander? De buurvrouw, de buitenlander, de buitenstaander, wijzelf? En omdat wij allemaal ook de ander zijn, is het belangrijk te weten hoe dat systeem werkt. Uit onderzoek blijkt dat we binnen seconden een ‘wij & zij’ kunnen creëren, ook binnen homogene groepen, de geschiedenis leert dat niets zo verbroederd als een gemeenschappelijke vijand, of vijandbeeld. ‘De ander’ werkt! Het geeft kracht, geeft macht, saamhorigheid.

Het creëren van de ander heeft waarschijnlijk nut, evolutionair. Voor de veiligheid, voor groepsvorming, of het bepalen van de eigen identiteit. Misschien kunnen we ons wel alleen ontwikkelen in strijd met anderen, zoals een markt werkt door competitie.

Moderator Martijn van Calmthout praat met o.a. Liesbeth Sterck (sociaal gedrag van dieren, Universiteit Utrecht), Lotte Jensen (historicus, neerlandicus, Radboud Universiteit) Jos de Mul (filosofie van mens en cultuur, Erasmus Universiteit Rotterdam) en Daniël Wigboldus, (sociaal psycholoog, Radboud Universiteit Nijmegen) en Peter Burger (journalistiek en nieuwe media, Universiteit Leiden) over de mechanismen, voordelen, nadelen en gevolgen van de Angst voor de Ander.

Jos de Mul. Database Identity: between construction and control. Invited lecture at the 1st Thinkers’ Summit of Translingual Communication on Life: Data, Symbol and Wisdom. Beijing: Department of Journalism and Communication. Beijing University, January 10-11, 2016.

Jos de Mul. Filosofische sciencefiction. Publiekscollege in de serie Filmexperts van Filmtheater Fraterhuis. Zwolle: Filmtheater Fraterhuis, Celekwartier Zwolle, 21 november 2015, 11:00-14:00 uur.

De Fraterhuis Academie is sinds 2014 dé plek waar filmliefhebbers wat kunnen opsteken over binnen- en buitenlandse filmcultuur. Het Fraterhuis nodigt filmkenners uit om in één van onze filmzalen college te geven over aspecten uit de rijke filmgeschiedenis en cinematografische actualiteit.

Zaterdag 21 november
FILOSOFISCHE SCIENCEFICTION – Jos de Mul. Als hoogleraar Filosofie van Mens en Cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam is prof.dr. Jos de Mul onder meer gespecialiseerd in de impact van technologie op mens en cultuur. Hij is winnaar van de Socratesprijs en publiceert regelmatig wijsgerige essays in de dagbladen NRC, de Volkskrant en Trouw. Tot zijn boekpublicaties behoort onder andere Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0. Aan de hand van de televisieserie Real Humans en recente films als Her, Ex Machina en Uncanny vertelt hij over sciencefiction, robotica en de relatie tussen mens en machine. Zie voor een voorproefje zijn recente essay in Trouw over deze films.

Jos de Mul. Antigone Unplugged. Gesprek met regisseur Erik Snel na afloop van de theatervoorstelling Antigone unplugged van Theatergroep Aluin. Amsterdam: Theater Oostblok. Sajetplein 39, Amsterdam, 14 november 2015, 20:00 uur.

De tragedie van Sofokles gaat over een jonge vrouw die net zo eigengereid is als haar vader, de inmiddels afgezette koning Oidipous. Ze wil zich niet neer leggen bij het gezag van haar oom en voogd, Kreon, de nieuwe koning. Haar broers Eteokles en Polyneikes hebben elkaar gedood in de oorlog. Eteokles vocht voor het vaderland, Polyneikes voor de vijand. Daarom krijgt Eteokles van Kreon een staatsbegrafenis en blijft het lijk van Polyneikes onbegraven als schrikvoorbeeld liggen, ten prooi aan de zon en de gieren. Antigone negeert het verbod van de koning en probeert haar broer te begraven. Gestuurd door haar geweten en de wetten van de goden gaat ze in tegen het verbod van Kreon, omdat ze de wereldse wetten van ondergeschikt belang acht. Kreon is furieus. Beide argumenten klinken aanvankelijk aannemelijk. Maar al gauw verdwijnt de redelijkheid en staat er een koppige puber tegenover een heethoofdige heerser. Met rampzalige gevolgen.

Regisseur Erik Snel over Antigone: “Het mooie en universele van de tragedie is dat Antigone weliswaar vecht voor de goede zaak maar tegelijk steeds hardnekkiger de orde van de samenleving ondermijnt. Kreon is een koning die begint vanuit redelijkheid maar algauw totaal verstard raakt in het eigen gelijk. Het altijd actuele, tragische conflict tussen gevoel en verstand loopt volkomen uit de hand loopt en kost meer mensenlevens dan wie dan ook had voorzien. Als toeschouwer wordt het je niet makkelijk gemaakt om partij te kiezen en dat tot het eind toe vol te houden. Gevoelsmatig en verstandelijk schuurt het verhaal met onze moraal en dat maakt het stuk zo belangrijk. Voor mij gaat Antigone dan ook over het onderhouden van een lenige geest. Een die niet uit angst of bitterheid verstijft en krimpt.”

Antigone Unplugged is na Oidipous en Medea alweer de derde unplugged-voorstelling van Theatergroep Aluin. Zonder decor maar met de kracht van de tekst en het spel kan op elke locatie gespeeld worden. Van huiskamer tot schoollokaal, van binnentuin tot foyer.

Tekst: Sofokles
Vertaling: Gerard Koolschijn

Extra op 13 & 14 november theater Oostblok:

Eens per maand organiseert theater Oostblok in Amsterdam rond voorstellingen met grote thema’s, die stof tot nadenken geven, extra programma. Wetenschappers, schrijvers, andere kunstenaars of ervaringsdeskundigen delen hun kennis en gaan in gesprek.

Vrijdag 13 november een gesprek met rechtsfilosoof Iris van Domselaar over professionele moed en tragische keuzes in de rechtspraak. Ook als rechtspraak volledig aan alle kwaliteitseisen voldoet, is zij volgens Van Domselaar veel breekbaarder dan wordt gedacht. Een rechter moet soms tragische keuzes maken. Bijvoorbeeld bij de uithuisplaatsing van kinderen, als een op zichzelf juiste beslissing gepaard gaat met een tragisch verlies. Het tragische karakter van zo’n beslissing verdient volgens Van Domselaar expliciete erkenning. Zij noemt dat ‘een vorm van respect voor de verliezende burger.’

Zaterdag 14 november praten we met professor dr. Jos de Mul, hoogleraar filosofie van mens en cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, en regisseur Erik Snel. In 2004 schreef Jos de Mul een artikel in NRC getiteld ‘Het tragische continent’ waarin hij de aandacht vestigt op een naast Christendom en rationalisme, vaak veronachtzaamde traditie in Europa: de tragische. Nu, meer dan 10 jaar later wordt het belang ervan nog steeds onderschat.

Jos de Mul. Encyclopedias, hive minds and global brains. A cognitive evolutionary account of Wikipedia. Invited lecture at the Conference 'Reading Wikipedia', Trippenhuis Building KNAW, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam, 23 november 2015.

International Academic Conference 'Reading Wikipedia'

10:00 - 17:00

One day academic conference in the KNAW on the occasion of the Erasmus Prize 2015 for the Wikipedia Community. Researchers, authors, activists and policy makers address topical issues around Wikipedia.

 

The Uniqueness of Wikipedia as a Platform
Keynote speech by José van Dijck, president KNAW (Royal Academy of Arts and Sciences).

Wikipedia and the Quest for Universal Knowledge
On the historical, cultural and philosophical aspects of Wikipedia. With Charles van den Heuvel, Jos de Mul, Sabine Niederer and Erinç Salor. Moderated by Frank van Vree.

Wikipedia as a Memory Institution. The Limits of the Open Model
On the role of knowledge institutions, freedom of information, public media and copyright. With Victoria Anderica, Phoebe Ayers, Christophe Depreter, Dimitar Dimitrov, Andres Guadamuz, Lucie Guibault, Bregtje van der Haak, Julia Reda and Heijo Ruijsenaars. Moderated by Paul Keller.

The Research Affordances of Wikipedia
On how Wikipedia itself can be a new source for academic research. With Fabian Flöck, Mark Graham, Brent Hecht, Ellen Rutten and Tommaso Venturini. Moderated by Richard Rogers.

Jointly organised by the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences, University of Amsterdam, European Cultural Foundation and Kennisland.
Entrance free of charge. Registration via KNAW.

Jos de Mul. Premodern, modern, and postmodern art in the age of globalization. Invited lecture at the symposium From Modernisation to Globalisation. Hangzhou, November 4, 2015.

Jos de Mul. de Kentering: over Zen, kunst, technologie en zinvol geweld. Openingslezing Kunst10daagse Bergen. Bergen, 16 oktober, 2015.

Zo’n groot bestand?
Het was vast heel erg nuttig.
Nu is het weg.

Kunst heeft vele gezichten. Kunst kan – als decoratie of recreatie– ons leven veraangenamen, maar zij kan ook verontrusten, de vertrouwde kaders van de ervaring doorbreken en  zo een Kentering in ons bestaan teweeg brengen. In het laatste geval is kunst nauw verwant aan Zen. In de woorden van Zenmeester Daisetz T. Suzuki, “Zen bezit een revolutionaire geest, en wanneer zaken dreigen vast te lopen – zoals dat gebeurt wanneer we zuchten onder het gewicht van conventionalisme – doet Zen zich gelden en toont het zich als een destructieve kracht”. Net als grote kunstwerken verzet Zen zich tegen orde, omdat orde, van welke orde dan ook, ons verhindert de wereld te ervaren in haar volheid, die door geen enkel begrip, geen enkele vorm kan worden gevat.

In zijn lezing zal Jos de Mul ingaan op de rol die door Zen geïnspireerde kunst kan spelen in onze huidige door een technologische orde getekende cultuur. 

Jos de Mul. The biotechnological sublime. Lecture at the Vrij Nederland Everything is algorithm session at the Brainwash Festival. Amsterdam, Agnietenkapel, 5PM, October 24, 2015.

Every once in a while we experience something extraordinary, something that lifts you above everyday reality . Such ‘awesome’ experiences might happen when we come across a magnificent landscape, hear a piece of music that really moves us, or when we fall deeply in love. Traditionally these kinds of extraordinary experiences are called “sublime”. In the following I will present some reflections on one particular kind of sublimity: the technological.

I will develop my  argument in three parts. First I will point out the meaning and history of the concept of the sublime. Next, I will argue that in de twentieth century, the sublime has transformed from a natural to a technological category. In the third and last part I will defend the thesis that in the age of sublime algorithms, the  sublime becomes a natural category again, which leaves us with some uncanny questions.

Jos de Mul. Sociale media, zwermgeesten en globale breinen. Lezing op de alumnidag van de Kring Psychologie. Nijmegen: Radboud Universiteit: Spinozagebouw. 3 oktober 2015, 1:00 uur.

Verbaast u zich ook in toenemende mate over het groeiende gebruik van de smartphone en tablet in uw directe omgeving? Wat is toch die aantrekkingskracht van communiceren via het internet en vooral van het lid zijn van sociale media?

In Nederland maken 5,3 miljoen mensen gebruik van Linkedin. 3,3 miljoen mensen hebben een account  op  twitter en 7,9 miljoen Nederlanders delen hun lief en leed op facebook met hun vrienden. Dat zijn geen cijfers om te negeren. Maar wat doet deze manier van communiceren via sociale media met ons gedrag? De Kring Psychologie heeft twee sprekers uitgenodigd om daarover met ons in gesprek te gaan.

De eerste spreekster is Stine Jensen. Filosofe, schrijfster en programmamaakster van de bekende serie ‘Dus ik ben’. Zij schreef in 2011 het essay voor de maand van de filosofie “Echte vrienden: intimiteit in tijden van Facebook, Geen Stijl en WikiLeaks.” Stine Jensen spreekt van intiem kapitaal. Zij verstaat daaronder je relatie, je lichaam en dat wat alleen echte vrienden van je weten. Hoe gaan we om met onze waardevolle persoonlijke informatie? Een eigentijds thema dat ze verdiept aan de hand van filosofen als Aristoteles, Montaigne en Alain de Botton.

De tweede spreker is Jos de Mul hoogleraar wijsgerige antropologie aan de faculteit wijsbegeerte van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. In 2014 schreef hij het essay van de maand van de filosofie “Kunstmatig van nature: onderweg naar Homo sapiens 3.0”. Hij vraagt zich af of de sociale media de voorbode zijn van een nieuw type collectieve intelligentie ook wel uitgedrukt als “the wisdom of crowds”.

De meningen over deze hive mind (zwermgeest) zijn verdeeld. Zal het gegeven dat we steeds meer informatie met elkaar delen ertoe leiden dat er een superieure vorm van intelligentie gaat ontstaan of leiden de sociale media en het veelvuldige gebruik ervan eerder tot een grijze middelmaat?

Jos de Mul. Datbase identiteit. Lezing op het Brainwash Festival. Amsterdam: Agnietenkapel, 24 oktober 2015, 18:00 uur.

Welke  invloed hebben sociale media zoals Facebook op onze identiteitsvorming? Jos de Mul zal de stelling verdedigen dat deze media onze identiteit transformeren tot een database identiteit. Daarbij zal hij niet alleen uitleggen wat dat begrip betekent maar ook ingaan op de vraag of we daar blij of verdrietig van moeten worden.

Jos de Mul. Noodlot, hoezo? Lezing Studium Generale TU Delft. 30 september 2015, 12:40 - 13:30.

Het noodlot. Vroeg of laat klopt het bij ieder mens aan de deur. Hoewel het noodlot onvermijdelijk is, kunnen we er niet mee leven. De mensheid heeft altijd al getracht het noodlot te domesticeren:  door de heroïsche affirmatie van het noodlot in de tragische cultuur van de Grieken, de deemoedige acceptatie van de goddelijke voorzienigheid in het christendom en de “afschaffing” van het noodlot in de moderne, technologische samenleving.  Grote technologische rampen, zoals de kernrampen in Harrisburg, Tsjernobyl en Fukushima, doen ons echter in toenemende mate beseffen dat het noodlot in de postmoderne cultuur zich nu juist bij uitstek voordoet in het domein van de technologie. Staan wij aan de vooravond van een wedergeboorte van de tragedie uit de geest van de technologie?

Prof. Dr. Jos de Mul is hoogleraar Filosofie van Mens en Cultuur aan de EUR

Jos de Mul.Turingeluurs. Kunstmatige intelligenties in de films Her, Ex machina en Uncanny. Lezing in het kader van het Omega programma van het festival Film by the Sea. Vlissingen, 13 september 2015, 15 uur. 

Uncanny. David en Adam leiden een geïsoleerd bestaan. David is een briljante wetenschapper die sinds zijn afstuderen voor een privé-instelling werkt. Adam is zijn creatie, een artificiële intelligentie in de gedaante van een mens, die steeds meer het leven wil verkennen. Wanneer verslaggeefster Joy de twee een week lang volgt voor een artikel over David en zijn werk, begint Adam verrassend gedrag te vertonen. Kan Adam omgaan met zijn ‘gevoelens’ en kunnen David en Joy een manier vinden om hiermee om te gaan? 

Deze film maakt deel uit van het Omega programma, het programma voor wetenschap, geheugen en manipulatie van de geest. Op zondag 13 september om 15.00 uur wordt de film vertoond voorafgegaan door een inleiding van cultuurfilosoof en schrijver Jos de Mul. Deze lezing is inbegrepen in uw filmticket. De film start om 15.45 uur.

Special Import: Engels gesproken, Engels ondertiteld.

Jos de Mul. Encyclopedias, hive minds and global brains. A cognitive evolutionary account of Wikipedia. Invited lecture at the Being Forum 2015. Beijing: Beijing University, November 7, 2015.

The Beijing Forum, initiated in 2004, is an annual event placed under the auspices of the Beijing Municipal Government. It is endorsed by the State Council and the Ministry of Education of the People’s Republic of China, and co-sponsored by Peking University, the Beijing Municipal Commission of Education, and the Korea Foundation for Advanced Studies. The November 2015 edition will mark its twelfth successful session.

The Beijing Forum, organized by Peking University, encourages the study of the humanities and social sciences in the Asia-Pacific region. It aims to facilitate international academic exchanges and trans-cultural discussions in order to foster social development, harmony between civilizations, and greater prosperity for mankind.

Held annually in Beijing, a city with a deep cultural tradition, the forum is an international academic event that advocates civilizational harmony, It brings together the world’s most eminent thinkers in order to stimulate the academic and cultural exchanges that are crucial for world peace and social progress. During the past years, the Beijing Forum has gathered a wealth of invaluable suggestions and insights that has helped generate outstanding academic advancement in the Asia Pacific region and around the world. The 2015 annual conference will uphold the Beijing Forum’s reputation, developed over the last decade, as one of the leading academic forums in the world.

Jos de Mul. Human Nature after Neo-Darwinism. Keynote lecture at the Conference Human Nature. Human Philosophy Project. Oxford University & University of Warsaw. Warsaw, September 24, 2015.

In the course of the 20th century the so-called Modern Synthesis of Neo-Darwinism has become the dominant paradigm in modern biology. First, it is explained how and why Darwin’s broad definition of evolution, in which the environment plays an important role, was narrowed down by Neo-Darwinism to a radical gene-centric view.  Next, the paradigm shift taking place today in ‘postgenomic’ evolutionary biology and genetics is discussed. It is argued that this shift opens the way to a more humane conception of evolution, more in line with Darwin’s view. Finally, I will discuss some of the implications of this paradigm shift for human self-reflection, taking The Music of Life. Biology Beyond Genes of systems biologist Denis Noble as a starting point.

KeywordsNeo-Darwinism, Dennis Noble, gene-centrism, postgenomics, agency, human self-reflection

Jos de Mul. Denkwegen. Omzwervingen van een filosofisch toerist. Kroegcollege Wijsgerige Faculteitsvereniging ERA. Rotterdam: Kaapse Brouwers, Veerlaan 19-D, 10 juni 2015, 20.30-21.30 uur.

Prof. dr. Jos de Mul reist heel wat af. Op dit moment werkt hij aan een boek over zijn filosofische reisverhalen, met de voorlopige titel Denkwegen. Omzwervingen van een filosofisch toerist. Het zijn veelal reportages, met een humoristische ondertoon, van reizen die hij in het kader van zijn werk maakte en waarvan een deel in de afgelopen jaren onder andere in het Cultureel Supplement van de NRC en de bijlage Letter & Geest van Trouw zijn gepubliceerd. In zijn kroegcollege komt hij hierover vertellen. De perfecte afsluiter voor de vakantie!

Jos de Mul. NextNature. Sublime natural and technological landscapes. Invited lecture at the Department of Urban Design. Wuhan University. Wuhan, May 24, 2015.

The development of the representation of the landscape in Europe since the 14^th century Renaissance can be understood as a mirror of the development of modern and postmodern Western culture as a whole. After sketching the development of landscape representation in modern and postmodern Europe, the article focuses on the theme of sublimity, which, at least since the era of Romanticism, has been inherent to the European experience and representation of the landscape, both in its successive natural and in its technological manifestation. Against this background, the paper also discusses some striking differences between the European and the Asian landscape.

Jos de Mul. Photography in the Age of Digital Recombination. Hubei Institute for Fine Arts / Wuhan Art Museum. Wuhan, May 18, 2015.

讲座现场 || 数字化操控时代的艺术作品

2015-05-21 

5月 18 日晚，我馆特邀荷兰鹿特丹大学的约斯•德•穆尔（Jos de Mul）教授在湖北美术学院藏龙岛校区举办了主题为《数字化操控时代的艺术作品》的讲座。

【讲座内容实录】

我（约斯•德•穆尔）将从本雅明的《机械复制时代的艺术作品》出发，阐述本雅明关于膜拜价值和展示价值的观念， 而后把数据库作为范式模型， 勾勒出创建计算机对象的基本操作， 最后解释为什么说数据库从本体论上把以展示价值为特征的现代艺术作品转变为以操控价值为特征的后现代艺术作品。

概 述

艺术和科技是密切相关的， 艺术家总是在利用媒体（media）不管是那些创作壁画的史前绘画者， 还是那些依靠计算机技术工作的新媒体艺术家。广义的媒体， 意即“传达信息的方式“， 对塑造人类的心灵和经验、认识和感知世界起着关键作用。

本雅明的著作《机械复制时代的艺术作品》提到，独一无二（unique)、奥若蒂克式的(Auratic) 的特点强调了古典艺术品的膜拜价值（cult value）， 而机械地（mechanically)复制性的（reproduce)现代艺术品则强调了其展示价值（exhibition value)。然而在数字化重组（digital recombination） 时代， 数据库构成了后现代艺术作品的本体论模型，在此转变中， 展示价值（exhibition value)正被我们所谓的操控价值（manipulation value） 所取代。

本雅明的论述声称是对艺术的分析， 但其实际论域却要广泛得多。同样， 我在数字化重组时代继续本雅明的分析， 论域将超出艺术或美学。还将分析自然和文化的数字化操控， 它是当前“信息时代” 的特征。

Jos de Mul. Noodlot en tragedie. Lezing en debat met Paul Frissen in het kader van De Maand van de Filosofie. Studium Generale Erasmus Universiteit Rotterdam. Woudenstein, Het Paviljoen, 22 april 2015, 16 uur.

Met het neerhalen van vlucht MH17 werd Nederland hardhandig met het noodlot geconfronteerd. Weten wij anno nu nog wel raad met rampen, ongeluk en ander onvermijdelijk leed? Twee topwetenschappers durven het serieus te betwijfelen. 

We zijn niet meer in staat om om te gaan met de tragische componenten van het leven, is de diagnose. In plaats daarvan proberen we het noodlot te beteugelen met een verlammend net aan regels en wetten. Maar dat is tevergeefs, zullen Frissen en De Mul betogen. Een spoedcursus Griekse tragedies, Kafka en massa-psychologie – kortom: het noodlot voor dummies. Dit programma is de EUR-bijdrage aan de maand van de Filosofie.

Jos de Mul. Niet terug maar vooruit naar de natuur! Technologie, natuurlijk. Voorjaarsforum Natuurmonumenten. Amersfoort, Theater de Flint, Amersfoort, 22 april 2015, 10:00-13:00  uur.

Sinds 1905 zet Natuurmonumenten zich in voor de natuur. In de afgelopen 110 jaar is de wereld om ons heen enorm veranderd. Vorig jaar blikten we tijdens het Voorjaarsforum 2014 terug op het verleden en lieten we ons inspireren door de toekomst. Dit jaar blikken we nog verder vooruit.

Voorbereiden op de toekomst

Natuurmonumenten staat voor meer en mooiere natuur, voor huidige en toekomstige generaties. In hoeverre kunnen technologie en innovatie ons helpen bij deze missie?

De technologische ontwikkelingen gaan zo rap, dat het van belang is om de verschillende kansen en mogelijkheden tijdig te verkennen. Wat betekenen deze ontwikkelingen voor ons en wat zijn de verschillende relaties tussen natuur en technologie?

Sprekers

Natuur en technologie hebben elkaar veel te bieden. De natuur is een bron van inspiratie voor innovatie. Kijk naar het werk van iemand als Ylva Poelman. Zij ziet niet alleen de natuur als uitvinder, maar schrijft hier ook over. Haar boek over het kruispunt van innovatie en natuur, bionica, wordt in mei 2015 verwacht. Tijdens het Voorjaarsforum kan Ylva ons alvast een mooi voorproefje geven.

David Lemereis is een science factwatcher, iemand die de feiten op een rijtje zet om aan te tonen dat de toekomst allang begonnen is.  Volgens Lemereis is alles, maar dan ook werkelijk alles, over tien à vijftien jaar intelligent en verbonden. “We gaan niet toe naar the internet of things, maar naar the internet of everything.”

Als derde spreker komt Jos de Mul aan het woord. Hij kijkt nog even terug; zijn we niet te behoudend over behoud? Maar uiteraard kijkt ook hij vooruit; welke innovatieve ontwikkelingen zijn er en hoe ver kunnen we daarin gaan?" Jos de Mul daagt ons uit om na te denken over grotere morele en maatschappelijke vraagstukken die bij de technologische ontwikkelingen komen kijken. Wat betekenen recente ontwikkelingen in de robotica, neurowetenschappen en biotechnologie voor ons zelfbegrip en dagelijks leven? En mogen we technologieën inzetten om bijvoorbeeld planten, dieren en mensen te ‘verbeteren’?

Onze ambassadeur Bastiaan Ragas is gastheer van het Voorjaarsforum. En zoals gebruikelijk houden zowel algemeen directeur Marc van den Tweel als voorzitter Hans Wijers een voordracht. Kortom, het Voorjaarsforum 2015 belooft weer een enerverend en inspirerend evenement te worden.

Waar & wanneer

Het Voorjaarsforum 2015 vindt plaats op 22 april van 10.00 tot 13.00 uur in Theater de Flint in Amersfoort. Kijk hier voor de routebeschrijving

Bekijk hier het programma van de dag >>

Jos de Mul. Earth Garden. Not going back, but going forward to nature. Invited lecture at International Conference Environmental Aesthetics & Beautiful China. Wuhan: University of Wuhan, May 21, 2015.

Abstract Against the background of a short meditation on the contrasting ways in which landscape has been represented and idealized in Eastern and Western painting traditions, the article will try to show, using some striking examples, that the development of landscape painting in the last two centuries reflects the changing relationship of humanity and nature, leading in both the East and in the West to either the expression of a nostalgic longing for nature to be back as it once was, or to a gloomy expression of the vanishing of nature amidst the modern, technological world. Connecting to both the concept of “harmony,” which is a key concept in Eastern aesthetics, and to some recent reflections in Western philosophy on the relationship of nature and technology, a post-nostalgic conception of nature and natural beauty is defended, in which nature and technology are no longer seen as opposing categories, but rather as poles that are intertwined in an ever-lasting process of co-evolution. It is argued that we should not so much strive to go “back to nature,” but rather to go “forward to nature” and establish a new harmony between human and non-human nature and technology. The article ends with some reflections on the role aestheticians may play in this transformation.

Published as:Jos de Mul. The Earth Garden: Going Back or Going Forward to Nature? Frontiers of Philosophy in China. Vol.12 (2017) 2: 237-248.

Jos de Mul. De mens is van nature kunstmatig.Lezing in de Studium Generale cyclus De mens is.... Breda, Stedelijk Gymnasium, 3 februari 2015, 20:00 uur. 

UITNODIGING VOOR DE LEZING VAN PROF. DR. J. DE MUL

- DE MENS IS VAN NATURE KUNSTMATIG -

3 FEBRUARI 2015 - 20.00 UUR

DE MENS IS VAN NATURE KUNSTMATIG

In de lezing bespreekt Jos de Mul de betekenis van recente ontwikkelingen in de robotica, neurowetenschappen en biotechnologie voor ons zelfbegrip en dagelijks leven. Wat te denken van de Japanse humanoïde robot Miim, ontworpen door Kazuhito Yokoi, die kan dansen, zingen en kleding showen op de catwalk? Zullen dergelijke robots dankzij erotische programmatuur, net als in de sciencefiction-serie Real Humans, een commercieel succes worden? Of neem het experiment van de Amerikaanse neurowetenschapper Miguel Nicolelis die elektroden in de hersenen van een resusaapje heeft aangebracht om de neuronenactiviteit tijdens zijn bewegingen te registeren. De aldus verkregen informatie brengt via het internet elders in de wereld de robot CB-1 in beweging. Een kleine stap voor de robot, maar een gigantische sprong voor het aapje -- en mogelijk in de nabije toekomst ook voor dwarslaesiepatiënten.

Op biotechnologisch gebied heeft men alternatieven ontwikkeld voor het DNA, het ‘bouwplan’ van al het leven. Terwijl de evolutie ooit bestond uit natuurlijke selectie, betreden we met deze alien genetics het tijdperk van kunstmatige selectie. Mogen we hiermee planten, dieren en mensen ‘verbeteren’? Deze nieuwe technologieën vergroten niet alleen onze kennis van het leven op aarde -- ze zijn allang begonnen dat leven fundamenteel te transformeren. Wie we zijn en wat we willen worden, is meer dan ooit een open vraag, een opgave. Zijn wij, ‘de eeuwig toekomstigen’ volgens Nietzsche, onderweg naar Homo sapiens 3.0?

‘Worden wij de eerste soort op aarde die zijn eigen evolutionaire opvolger gaat scheppen?’ -- Jos de Mul

‘Grote eruditie en lucide kijk op veranderingen in de hedendaagse cultuur.’ -- Marc Van den Bossche over Cyberspace Odyssee in Standaard der Letteren

‘Gloedvol pleidooi voor een tragisch levensbesef.’ -- Arnold Heumakers over De domesticatie van het noodlot in nrc Handelsblad 

'Ik wou dat ik als student zoiets had kunnen lezen' - Piet Hut (Institute for Advanced Study, Princeton) over Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0

Uit de recensies van Kunstmatig van nature:

'In het derde hoofdstuk, over robots, krijgt De Muls betoog [...] vleugels. De Zweedse televisieserie Real humans biedt tal van aanknopingspunten voor een boeiend betoog' --- Marcel Hulspas in de Volkskrant

'De speculatieve antropologie die De Mul zegt te beoefenen is  een vorm van filosofische sciencefiction' - Arnold Heumakers in NRC Handelsblad

'Het is een boeiende gedachtegang die De Mul [...] aangaat, maar ook één die allerlei vragen oproept.' --- Marc Janssens in het Nederlands Dagblad

'Met Jos de Mul hebben we te maken met een variant van de idiot savant, de krankzinnige professor, en een nuchtere wetenschapper. Die twee wisselen elkaar voortdurend af. Hij weet idioot veel van wat zich allemaal afspeelt in de biologie, de astronomie, kunstmatige intelligentie, biotechnologie, neurologie of ecologie' --- Carel Peeters in Vrij Nederland

‘Stof tot nadenken dus, op een zeer bevattelijke manier gebracht. Een aanrader.’ --- Jan Matthys in Liberales

'Een zeer verontrustend essay' ---- Ab Blaas, Humanistisch Verbond

'De term ‘onderweg’ die in de ondertitel voorkomt typeert de inhoud van het boek heel goed. Wat wordt geschetst is een evolutionair perspectief. Daarbij komt de gehele ons bekende wereld wel zo ongeveer aan bod. Voor wat betreft het begin wordt aangeknoopt bij de Big Bang theorie, die moderne oerei-mythe. Gelukkig haalt De Mul er de stelligheid uit die vele presentaties van de betreffende denkbeelden ontsiert. En hetzelfde geldt voor zijn beschrijving van het evolutionaire proces dat uiteindelijk – of zo men wil: voorlopig  –  heeft geleid tot de  mens. [...] De Mul houdt een voorzichtiger lijn aan: “Dysons idee dat we de biotechnologie weldra zullen hebben gedomesticeerd , is al met al tamelijk naïef en getuigt van een grote mate van technologische hybris”. Het is mij uit het hart gegrepen'- Harm Bart in Civis Mundi

Jos de Mul. De zwermgeest. Een filosofische reflectie op neurotechnologie. Bilthoven: Bilthovense Kring voor Wijsbegeerte en Psychologie, 15 december 2014.

Idoya, een resusaapje, bestuurt met behulp van diep in zijn hersenen geplaatste elektroden vanuit een laboratorium in de Verenigde Staten, de humanoïde robot CB-1 in Japan. In de medische wereld wordt ‘deep brain stimulation’ toegepast bij mensen die lijden aan pijnsyndromen, epilepsie en de ziekte van Parkinson.

Google Glass voegt een extra laag informatie toe aan het beeld dat wij van de wereld vormen. De koppeling van het menselijk brein aan de machine is in volle gang. Disciplines als de informatica, neurowetenschappen en biotechnologie zijn begonnen het leven op aarde op een fundamentele wijze te veranderen.

Wat betekenen deze technologische ontwikkelingen voor ons zelfbegrip? En zullen zij ook leiden tot een transformatie van de menselijke levensvorm? De focus in de lezing zal gericht zijn op de ontwikkeling van collectieve intelligentie door de koppeling van individuele geesten met behulp van computernetwerken en neurale interfaces.

Moeten we deze ontwikkeling beschouwen als een onvermijdelijke stap in de evolutie van de mens of juist uit alle macht proberen de creatie van een dergelijke trans- of posthumane ‘zwermgeest’ te stoppen?

Plaats, Tijd, Prijs

Jos de Mul. De zwermgeest. Een filosofische reflectie op neurotechnologie. Oisterwijk: Culturele Kring, 9 december 2014.

Idoya, een resusaapje, bestuurt met behulp van diep in zijn hersenen geplaatste elektroden vanuit een laboratorium in de Verenigde Staten, de humanoïde robot CB-1 in Japan. In de medische wereld wordt ‘deep brain stimulation’ toegepast bij mensen die lijden aan pijnsyndromen, epilepsie en de ziekte van Parkinson.

Google Glass voegt een extra laag informatie toe aan het beeld dat wij van de wereld vormen. De koppeling van het menselijk brein aan de machine is in volle gang. Disciplines als de informatica, neurowetenschappen en biotechnologie zijn begonnen het leven op aarde op een fundamentele wijze te veranderen.

Wat betekenen deze technologische ontwikkelingen voor ons zelfbegrip? En zullen zij ook leiden tot een transformatie van de menselijke levensvorm? De focus in de lezing zal gericht zijn op de ontwikkeling van collectieve intelligentie door de koppeling van individuele geesten met behulp van computernetwerken en neurale interfaces.

Moeten we deze ontwikkeling beschouwen als een onvermijdelijke stap in de evolutie van de mens of juist uit alle macht proberen de creatie van een dergelijke trans- of posthumane ‘zwermgeest’ te stoppen?

Jos de Mul. Big Data, Small People, and the Hive Mind. An Evolutionary Look at the Information Society. Keynote lecture at the conference Philosophical implications of the Big Data. Porto, February 25, 2015.

Jos de Mul. Philosophische Anthropologie 2.0. Vortrag Philosophisches Seminar Bergische Universität Wuppertal. Philosophische Anthropologie 2.0. Wuppertal, Januar 12, 2015.

Jos de Mul. The biotechnological sublime. Research Seminar Dutch Research School of Philosophy. Utrecht University, October 31, 2014.

State of the Art Aesthetics (2014) – OZSW and UU Graduate Course

Invitation / Call for applications

The Dutch Research School of Philosophy (OZSW) and Utrecht University invite PhD students/ PhD and ReMa students in philosophy to register for the course “State of the Art Aesthetics” to take place in Autumn 2014. There will be room for approx. 25 students.

Dates of course:               24 and 31 October, 14, 21, 28 November 2014 (5 Fridays)
Location:                            Utrecht University, Kromme Nieuwegracht 80, Van Ravensteijnzaal
Application deadline:          Friday 15 September 2014 (registration form for this course)

About the topic

Art is a practice deemed central to modern culture, but how is its importance to be conceptualised? The course presents a survey of approaches in philosophical aesthetics, by specialists in the field. All speakers presents their own approach as explicitly as possible: their philosophical tradition and methodology. The traditions may or may not intermingle in the course.

The subjects of the lectures present the contemporary debates, and range from questions about the philosophical discipline as a whole, and art as a practice, to questions about specific fields of application, such as particular art forms or aesthetic phenomena.

Jos de Mul. Real Humans. Over androïde robots en menselijk zelfbegrip. In de College Club lezingencyclus De wereld van 3.0. Amsterdam, 29 oktober 2014.

Jos de Mul, Robo sapiens. U-meet Robotica 2014 (Universiteit Leiden/TU Delft/Erasmus Universiteit Rotterdam). De Haag, 2 oktober 2014.

Robots zullen ons in de toekomst steeds meer werk uit handen nemen. Handig, maar hoe zit het met de ethische, technische, sociale en juridische kant van robotica? Tijdens paneldiscussies en workshops belichten experts van Universiteit Leiden, Technische Universiteit Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam dit fenomeen van alle kanten. Wat is de impact van drones? Moeten er robots in de zorg komen? Gaan robots al ons werk overnemen? En nog veel meer. Denk mee, op 2 oktober! #Umeet

Presentatie Chris van ‘t Hof - Sprekers  Dr. Bibi van den Berg  -  Dr. Joost Broekens  -  Prof. dr. Jos de Mul

Locatie  Den Haag, Anna van Buerenplein 30  Datum & tij 2 oktober, 17.00 - 21.00uur  Toegang Gratis

Lost in translation? Conference on the Chinese translations of the works of Jos de Mul. With contributions of Mai Yongxiong, Huang Hanping, Wei Chaoyong, and Jos de Mul. Jinan University, Guangzhou. Academic Hall, August, 20, 2014, 3.30-5.30 PM.

On the occasion of the publication of 命运的驯化——悲剧重生于技术精神 内容简介 . 命运的驯化——悲剧重生于技术精神 内容简介 by Guangxi Normal University Press, Guilin, July 2014 (the Chinese translation of Destiny Domesticated. The Rebirth of Tragedy Out of the Spirit of Technology, State University of New York Press), the Faculty of Letters of Jinan University, Guangzhou organized a conference about the Chinese translations of four of the books of Jos de Mul. Next to Destiny Domesticated (2014) the following books are currently available in Chinese: Cyberspace Odyssey (2007) Romantic Desire in (Post)Modern Art and Philosophy (2010) and The Tragedy of Finitude. Dilthey's Hermeneutics of Life (2013). Talks were given by translator Mai Yongxiong, Guangxi Normal University (sitting right to Jos de Mul on the photo), Huang Hanping (Jinan University), Wei Chaoyong (Sun Yat-Sen University), and a couple of PhD students form Jinan University. 

Jos de Mul, Big data and online identity. Lecture at the conference Soft data pour les politiques publiques de la ville: une approche critique. Lille: Université  Charles de Gaulle (Lille 3), October 16, 2014.

Soft data pour les politiques publiques de la ville: une approche critique. Jeudi 16 octobre 2014, Lille (lieu à confirmer). Journée organisée dans le cadre du PEPS Décision, indicateurs et politiques publiques

Argumentaire

Ces dernières années, les nouvelles technologies ont radicalement changé plusieurs secteurs de la société tels que l'économie, la santé, le transport et d’autres. Un des changements les plus révolutionnaires concerne certainement la diffusion des technologies numériques, notamment le réseau Internet (Castells, 2000). Ce qui rend ce changement particulièrement intéressant est le fait qu'il affecte à la fois la société elle-même et la façon de l’étudier et de la gérer (Benkler, 2006).

Jos de Mul. Van Nature Kunstmatig: Robotica. Studium Generale TU Delft, 8 mei, 2014.

DNA-printers, synthetische cellen en levende computervirussen: recente technologische ontwikkelingen doorbreken vroegere grenzen tussen de kunstmatige en natuurlijke wereld. Niet alleen in het lab maar ook in ons lichaam. Disciplines als de neurowetenschappen, biotechnologie en  robotica dragen niet alleen bij aan betere kennis van onze wereld, ze veranderen die ook en transformeren onze levens.

Hoe ziet onze toekomst er uit en hoe ver zijn we van androïde robot af?

Prof.dr. Jos de Mul (Wijgerige antropologie, EUR) schreef het prikkelende essay Kunstmatig van nature: Onderweg naar Homo Sapiens 3.0

Klik op de afbeelding om de videoregistratie te bekijken.

Jos de Mul, Genen kunnen leren. Lezing en gesprek met moleculair bioloog Frank Grosveld. Studium Generale Erasmus Universiteit. Rotterdam, 28 april 2014.

Kunnen tijdens het leven verworven eigenschappen, zoals angst voor bepaalde diersoorten of situaties, overgegeven worden van generatie op generatie? Een gesprek tussen moleculair bioloog Frank Grosveld en filosoof Jos de Mul naar aanleiding van de publicatie van Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0 van laatstgenoemde.

Aanmelden voor de week van de filosofie

In Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0, het door Jos de Mul geschreven essay van de Maand van de Filosofie 2014, is een belangrijke rol weggelegd voor  recente ontwikkelingen in moleculaire genetica, systeembiologie en biotechnologie. Ontwikkelingen die nopen tot een herziening van het centrale dogma van het neodarwinisme, namelijk dat uitsluitend in het DNA vastgelegde eigenschappen kunnen worden overgeërfd.

Jos de Mul, Presentation Chinese translation of Destiny Domesticated. Guangzhou, South China Book Festival, 19/23 augustus 2014.

In August 2014, the Chinese translation of Jos de Mul's  The Rebirth of Tragedy Out of the Spirit of Technology will be presented at the South China  Literature Festival  in Guangzhou (August 19-25, 2014). After the presentation, the author will be interviewed by translator Mai Yongxiong. They will also discuss previous Chinese publications of De Mul, such as Cyberspace Odyssey. So far, four books and a dozen articles of Jos de Mul have been published in Chinese translation.

The South China Book Festival is the most massive and influential Book Festival in China. In 2013, millions of citizens participated the festival. In 2014, the focus is on Dutch Literature.  Kader Abdolah, Abram de Swaan, Jelle Reumer, and Jos de Mul have been been invited as special guests at the 'Dutch Literature Week, entitled 'Blooming Tulip in Flower City Guangzhou'.

Jos de Mul. Levenslessen van de Griekse tragedies.Spoorlezing 2014. Rotterdam: Laurenskerk, 27 april 2014. 

Jos de Mul, auteur van het boek De domesticatie van het noodlot is gevraagd door Spoor (het blad voor abonnementhouders van de NS) om de Spoorlezing 2014 te houden. Hij zal die lezing – in feite een 4 uur durende mini-cursus – op zondag 27 april houden in de Arminiuskerk in Rotterdam.

Speciaal voor SPOOR-lezers verzorgt de bekende filosoof Jos de Mul een verdiepingscollege over de lessen van de Griekse tragedies.

Griekse tragedies zijn een bron van praktische wijsheid. In dit verdiepingscollege laat filosoof Jos de Mul aan de hand van tragische helden als Antigone, Prometheus en Medea zien, welke gevolgen het heeft als wij het noodlot ‘omarmen’ als een keuze. Kunnen wij, moderne mensen, zo beter leren omgaan met tegenslag? Kunnen wij er daadwerkelijk door gesterkt worden? En kunnen wij, door het nemen van morele verantwoordelijkheid, tegenslag zelfs een bepaalde glans verlenen?

SPOOR organiseert dit exclusieve evenement in de monumentale kerkzaal van Arminius Rotterdam (naast Museum Boijmans van Beuningen). Jos de Mul is auteur van het Essay van de Maand van de Filosofie 2014 (Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0) en doceert Filosofische Antropologie aan de Erasmus Universiteit. Hij staat bekend om zijn toegankelijke manier van presenteren en wordt gerekend tot de invloedrijkste Nederlandse denkers van dit moment.

Het onderwerp is grotendeels gebaseerd op De domesticatie van het noodlot. De wedergeboorte van de tragedie uit de geest van de technologie. Aardige bijkomstigheid is dat in Maart 2014 ook de (enigszins geactualiseerde) Amerikaanse editie van dit boek uitkomt: Destiny Domesticated: the Rebirth of Tragedy Out of the Spirit of Technology.

Aanmelden voor de Spoorlezing kan via deze link.

Jos de Mul. eLife of de versmelting van informatica en biotechnologie. Filosofisch Café. Groningen, 22 april 2014.

DNA-printers, synthetische cellen en levende computervirussen: recente technologische ontwikkelingen doorbreken vroegere grenzen tussen de kunstmatige en natuurlijke wereld. En niet alleen in het lab maar ook al in ons lichaam. Disciplines als de neurowetenschappen, biotechnologie en informatica dragen niet alleen bij aan betere kennis van onze wereld, ze veranderen die en transformeren onze levens. Wat betekent dit voor de mens? Hoe ziet onze toekomst eruit en hoe ver zijn we daar van af?

Philos wordt gehouden in het Schimmelpenninck Huys, Oosterstraat 53 te Groningen. Het programma begint om 20.00 uur, eindigt rond 22.15 en bestaat meestal uit een inleiding gevolgd door een verdiepend onderling gesprek. Het filosofisch café kent geen lidmaatschap. De entreekosten zijn 6,50 euro, studenten betalen 5. Er zijn maximaal 55 zitplaatsen, reserveren is helaas niet mogelijk. Naast de acht filosofische avonden in dit voorjaar organiseert Philos workshops en cursussen.

Jos de Mul. 2014-04-18 (Amsterdam)  Ethische robotica. Gesprek tussen Pieter Jonker, Jan Staman & Jos de Mul. G8 van de filosofie. Amsterdam: Beurs van Berlage, 18 april 2014.

Filosofie Magazine, Human en Hivos organiseren op vrijdag 18 april 2014 de G8 van de Filosofie, toegankelijk voor publiek. Acht grote denkers spreken tijdens deze avond over de grote problemen van deze tijd: Peter Sloterdijk, Damon Young, John Gray, Chantal Mouffe, Zygmunt Bauman, Benjamin Barber, Markus Gabriel, Aziz al-Azmeh en Sophie Oluwole. Zij spreken onder andere over politieke structuren, het belang van onderwijs voor de volgende generatie, (medische) technologische veranderingen en privacy. Omdat naast daadkracht ruimte moet komen voor denkkracht.

‘Vooruitgang’ is een belangrijk overkoepelend thema tijdens de G8 van de Filosofie. Technologische vooruitgang, wetenschappelijke vooruitgang, economische vooruitgang. Maar wat betekent ‘vooruitgang’ eigenlijk en is ‘vooruitgang’ nastrevenswaardig? Niet alleen worden concrete probleemstellingen onder de loep genomen, ook fundamentele begrippen als ‘waarde’ en ‘nut’ worden ter discussie gesteld. De filosofische top streeft niet alleen naar het vinden van antwoorden maar is er tevens op gericht ruimte te creëren voor kritiek. Vanuit dit idee steken de acht grote filosofen publiekelijk de koppen bij elkaar, met het oog op de toekomst. Wat is de rol van het onderwijs? Op welke manier verhouden mens en techniek zich tot elkaar? Hoe ziet de toekomst van de democratie eruit? 

Pieter Jonker (Biorobotics Lab TU Delft), Jan Staman (directeur Rathenau Instituut) en Jos de Mul (hoogleraar wijsgerige antropologie Erasmus Universiteit) gaan op de G8 in gesprek over ethische robotica.

Jos de Mul - Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0. Haarlem, 7 april 2014.

Ontwikkelingen op het gebied van de robotica, neurowetenschappen en biotechnologie dwingen ons om de vraag te stellen wat eigenlijk nog het verschil is tussen mens en robot, tussen evolutie en innovatie, tussen natuurlijk en kunstmatig leven. Op biotechnologisch gebied heeft men alternatieven ontwikkeld voor het DNA, het ‘bouwplan’ van al het leven. Terwijl de evolutie ooit bestond uit natuurlijke selectie, betreden we met deze alien genetics het tijdperk van kunstmatige selectie. Mogen we hiermee planten, dieren en mensen ‘verbeteren’? Wie we zijn en wat we willen worden, is meer dan ooit een open vraag, een opgave. Jos de Mul, hoogleraar wijsgerige antropologie aan de Faculteit Wijsbegeerte van de Erasmus Universiteit Rotterdam, schrijft het essay van de Maand van de Filosofie en leidt deze avond in. Hij zet de boel op scherp en stelt de prangende vraag: worden wij de eerste soort op aarde die zijn eigen evolutionaire opvolger gaat scheppen?

Maandag 7 april, 20:00 uur – Jos de Mul – Kunstmatig van nature. Op weg naar Homo sapiens 3.0.
Filosofisch café Haarlem – 19.45 uur (€ 5,- / € 3,- studenten)

Jos de Mul, Kunstmatig van nature: het zwermgeest scenario. Openingslezing Dag van de filosofiie, Tilburg: Theater De NWE Vorst. 12 april, 2014.

De koppeling van het menselijke brein aan de machine is in volle gang. Disciplines als de informatica, de neurowetenschappen en de biotechnologie zijn begonnen het leven op aarde op een fundamentele wijze te veranderen. Wat betekenen deze technologische ontwikkelingen voor ons zelfbegrip? En zullen zij ook leiden tot een transformatie van de menselijke levensvorm? Deze lezing richt zich op de ontwikkeling van collectieve intelligentie door de koppeling van individuele geesten met behulp van computernetwerken en neurale interfaces. Moeten we deze ontwikkeling beschouwen als een onvermijdelijke stap in de evolutie van de mens of is het beter om juist uit alle macht te proberen de creatie van een dergelijke trans- of posthumane ‘zwermgeest’ te stoppen?

Jos de Mul (°1956) is hoogleraar Filosofie van Mens en Cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij publiceert regelmatig essays in Trouw, NRC Handelsblad en De Volkskrant. Tot zijn bekendste boeken behoren Cyberspace Odyssee (winnaar Socrates Wisselbeker 2003), De domesticatie van het noodlot (shortlist Socrates Wisselbeker 2007) en Paniek in de polder (2011). Zijn werk is in vele talen vertaald. Zie voor een uitvoeriger CV, publicatielijst en online publicaties: www.demul.nl.

Maand van de Filosofie - Essay

Jos de Mul is de auteur van het essay van de Maand van de Filosofie. In Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo Sapiens 3.0  neemt De Mul een aantal actuele ‘kunstmatigheden’ onder de loep. Wat zijn de gevolgen ervan voor ons dagelijks leven en zelfbegrip? Hij zet de boel op scherp en stelt de prangende vraag: worden wij de eerste soort op aarde die zijn eigen evolutionaire opvolger gaat scheppen. 

Dag van de Filosofie
Theater De NWE Vorst Willem-II straat 49, 5038BD Tilburg 
Grote Zaal, 13-14 uur.

Jos de Mul. The work of art in the age of digital recombination. Invited lecture at Osaka University. Osaka, October 24, 2013.

Jos de Mul. From open design to metadesign. Keynote lecture at the international conference 3D printing: destiny, doom or dream? eLaw@Leiden, Leiden University, 14 and 15 November, 2013.

In recent years 3D printing has become a hot topic in the media, in industry and in academia. Some claim that 3D printing will enable us to print, rather than buy, all of the products we normally obtain from stores – from clothing and automobile parts to different foods and jewelry. Moreover, with 3D printing we may in the future be able to print organs and tissues, and hence alleviate or solve the suffering of those in need of transplants. With solutions to pressing problems ranging from organ shortages to reducing our environmental footprint through less waste, less transport costs, to more innovation, creativity and personalization some argue that 3D printing is a heavenly destiny indeed.

At the same time, however, there are also critical voices to be heard. First and foremost, while 3D printing has been on the market for some decades now, the public at large has yet to get to know it in practice, let alone to adopt it for their personal production purposes. Techniques and technologies for 3D printing have developed drastically over time, but the mass deployment of this technology is only just picking up momentum. Moreover, research and development with respect to the applications mentioned above – printing your own food or a new organ – are still in their infancy and will probably take decades to come to maturity. These points have led critics to suggest that the big dreams behind 3D printing may turn out to be the hallucinations of a hyped-up new prospect, forever receding over the horizon. 

Finally, 3D printing raises serious social, ethical, regulatory and legal questions. If individuals can print anything they want, how are we going to solve issues of, for example, gun control or intellectual property infringement? What will be the effects of home-printed goods and foods on our economy, on the transport sector, on the worldwide hunt for scarce resources? Does this new technology need regulation, and if so, how will we regulate it, and with which purposes? What is the effect of a level playing field for producing goods on innovation and creativity?

These and many other question will be addressed during the two-day international, multidisciplinary conference ‘3D printing: destiny, doom or dream?, which will take place on 14 and 15 November 2013 at Leiden University’s Law School in the Netherlands. This conference is organised by eLaw, the Centre for Law in the Information Society, and is part of its biannual conference series.

Jos de Mul. It takes three to tango! Invited lecture at the colloquium Europa's hoogste goed. Rotterdam: Erasmus University Rotterdam, November 22, 2013.

Naar aanleiding van het emeritaat van bijzonder hoogleraar prof.dr. Donald Loose en het honderdjarig bestaan van de Erasmus Universiteit Rotterdam organiseert de Faculteit der Wijsbegeerte het colloquium "Europa's hoogste goed".Keynote spreker is prof. dr. Rémi Brague (Paris Sorbonne, München, Boston en lid van de Académie des Sciences Morales et Politiques) met zijn lezing Why Europe is in need of a strong concept of the good. Met zijn werk Europe la voie romaine (E: Eccentric culture) verwierf hij bredere mondiale bekendheid. Brague is een eminent kenner van Europa's complexe culturele identiteit, zowel van haar antieke en middeleeuwse als moderne bronnen. Hoewel het boek in 14 talen vertaald werd, was het tot op heden niet in het Nederlands beschikbaar. Na zijn lezing op de Erasmus Universiteit Rotterdam wordt de Nederlandse vertaling Europa - de Romeinse weg aangeboden aan Brague.Naast de lezing van Brague is er in de ochtend een interdisciplinairpanel in het Nederlands betreffende "Europa's hoogste goed" waarin wijsgerige, economische, historische en sociale aspecten daarvan worden belicht. Sprekers zijn prof.dr. J. de Mul (FW), dr.  L. Noordergraaf (ESE, EUC), prof.dr. W. Schinkel (FSW) en drs. J. Hengstmengel (FW). Voorzitter is filosoof prof.dr. Ger Groot (FW).Het colloquium eindigt met het afscheid van prof.dr. Loose, die na negentien jaar werkzaam te zijn geweest aan de Faculteit der Wijsbegeerte met emeritaat gaat. Hij bezette aldaar de bijzondere leerstoel 'Wijsbegeerte en katholieke levensbeschouwing', ingericht door de Stichting Thomas More. Ter afsluiting van zijn tijd aan de Erasmus Universiteit Rotterdam zal prof.dr. Loose zijn afscheidscollege geven: "Europa's hoogste goed".

Jos de Mul.Wittgenstein 2.0. Filosofisch lezen en schrijven na de ‘mediatic turn’. Leuven: Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, 23 november, 2013.

Op zaterdag 23 november 2013 van 14u. tot 19u. vindt in de Kardinaal Mercierzaal van het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte de Studiedag van het Wijsgerig Gezelschap te Leuven en de Jubileumviering van het Tijdschrift voor Filosofie plaats. Wij hopen van harte u op dit dubbelevenement te mogen begroeten. Het thema van de studiedag is dit jaar Filosofie en nieuwe media.

Programma:

14u00 Verwelkoming
14u10 Peter-Paul Verbeek: In medias res: over media, mediatie, en het engagement van de filosofie
15u10 Karl Verstrynge: ‘Brave new world’. Virtuele media en hun lotgevallen
16u10 Koffiepauze
16u30 Jos de Mul: Wittgenstein 2.0. Filosofisch lezen en schrijven na de ‘mediatic turn’
17u15 Discussie
17u30 Voorstelling van het jubileumnummer van het Tijdschrift voor Filosofie
17u40 Receptie
19u00 Einde

Praktisch: Datum: zaterdag 23 november 2013 Locatie: Kard. Mercierzaal van het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, Kard. Mercierplein 2, 3000 Leuven
Deelname is gratis. Vooraf inschrijven is wel gewenst. Dat kan via e-mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of telefonisch: 016 32 88 89. Aanmelden graag voor 5 november.

Jos de Mul, Van nature kunstmatig: Nijmegen:Soeterbeeck Programma, 25 maart 2014.

Kunnen robots emoties hebben? Is het denkbaar dat zij ons zullen gaan overheersen?

Disciplines als de robotica, neurowetenschappen en biotechnologie zijn begonnen ons leven op een fundamentele wijze te veranderen. Wat betekenen deze technologische ontwikkelingen voor ons zelfbegrip? En zullen zij ook leiden tot een transformatie van de menselijke levensvorm?

In de prijswinnende televisieserie Real humans dienen humanoïde robots niet alleen de mens als fabrieksarbeider, seniorenhulp en sekspartner. Zij komen ook tegen de mens in opstand. Hoe realistisch is het beeld dat Real humans van deze ‘menselijke robots' schetst?

Jos de Mul, Van nature kunstmatig: de versmelting van mens en machine.Rotterdam: Studium Generale, 19 februari 2014.

Idoya, een resusaapje, bestuurt met behulp van diep in zijn hersenen geplaatste elektroden vanuit een laboratorium in de Verenigde Staten de humanoïde robot CB-1 in Japan. In de medische wereld wordt deep brain stimulation toegepast bij mensen die lijden aan pijnsyndromen, epilepsie en de ziekte van Parkinson. Google Glass voegt een extra laag informatie toe aan het beeld dat wij van de wereld vormen. De koppeling van het menselijk brein aan de machine is in volle gang.

Informatietechnologie en neurowetenschappen zijn begonnen het leven op aarde op een fundamentele wijze te veranderen. Wat betekenen deze technologische ontwikkelingen voor ons zelfbegrip? En zullen zij ook leiden tot een transformatie van de menselijke levensvorm?

Jos de Mul, Presentatie Kunstmatig van nature tijdens de Opening Maand van de Filosofie. Rotterdam: Arminius, 4 april 2014.

Voormalig Denker des Vaderlands Hans Achterhuis zal de Maand van de Filosofie 2014 officieel inluiden. Vervolgens wordt het eerste exemplaar van het essay van de Maand ten doop gehouden: Kunstmatig van nature: Onderweg naar Homo sapiens 3.0. In dit essay bespreekt prof. Jos de Mul recente ontwikkelingen in de neurowetenschappen, genetica en robotica

Als een ‘speculatief antropoloog’ schetst De Mul onze toekomst. We leven straks mogelijk in een wereld vol androïde robots, waarin onze hersenen continu gekoppeld zijn aan computers en het ‘bouwplan’ van het leven, ons DNA, aan de hand van de nieuwste wetenschappelijke inzichten is herontworpen. De Homo sapiens 3.0 wordt gemaakt in onze laboratoria en universiteiten. Maar eh, willen we dat eigenlijk wel en wie stuurt dit veranderingsproces eigenlijk aan? Jos de Mul gaat over deze vragen in gesprek met Jan Staman, directeur van het Rathenau Instituut. Presentatie en gespreksleiding: Leo van de Wetering en Erno Eskens. Met muziek van Ronald van Hoorn en Edwin Kandau.

vrijdag 4 april 2014, 16.00 – 17.30,
entree € 5 | Studenten en Rotterdampas € 2,50

De Opening Maand van de Filosofie wordt georganiseerd door Stichting Maand van de Filosofie i.s.m. Arminius

Jos de Mul, Kunstmatig van nature. Kritisch gesprek met Hans Harbers. Groningen: Nacht van de filosofie, 3 april 2014.

Op donderdag 3 april vindt in het Groninger Forum (locatie Hereplein) voor de derde keer de Groningse Nacht van de Filosofie plaats. De organisatie stelde weer een overvol en gevarieerd meerkeuze-programma samen met zowel landelijk bekende wijsgeren als welsprekende vakfilosofen. In de grote zaal geven onder meer Désanne van Brederode, Joke Hermsen en Jos de Mul acte de présence. Er zijn voordrachten over het landelijke thema (techniekfilosofie), waarover bijvoorbeeld Peter Kroes en Maarten Meester spreken. In een reeks voordrachten ‘Mijn lievelingsdenker en ik’ lichten wijsgeren als Maarten Doorman en Henk Procee toe waarom juist Schopenhauer of Kant hun favoriete wijsgeer is. In een belendende zaal geven sprekers het publiek een kijkje in de gereedschapskist van de filosofie met voordrachten over gedachtenexperimenten en filosofische puzzels.

Later op de avond filosofeert Catarina Dutilh Novaes hardop over het vrouwelijk orgasme, brengt Ronald Hünneman stand-up philosophy, stelt Frans Jacobs vragen over langdurige liefde en probeert Menno de Bree zijn publiek over het eigen seksleven te laten nadenken. Intieme filosofische ontmoetingen zijn mogelijk in de woonwagen op de stoep en voor het eerst is er een sofomaat: een volautomatische denker die filosofische vragen van het publiek beantwoordt. Meindert Talma brengt tot slot wijsgerige muziek.

De Groningse Nacht van de Filosofie wordt georganiseerd door het Groninger Forum, de faculteit Wijsbegeerte (RUG) enStudium Generale Groningen.

Kunstmatig van nature. Kritisch gesprek met Hans Harbers: Grote zaal, 20.00-20.45 uur.

Ook zijn er uitgebreidere beschrijvingen van alle onderdelen.

Jos de Mul, De zwermgeest. Een filosofische reflectie op neurotechnologie. Feest van de filosofie. Leuven: STUK, 5 april 2014.

De koppeling van het menselijke brein aan de machine is in volle gang. Disciplines als de informatica, de neurowetenschappen en de biotechnologie zijn begonnen het leven op aarde op een fundamentele wijze te veranderen. Wat betekenen deze technologische ontwikkelingen voor ons zelfbegrip? En zullen zij ook leiden tot een transformatie van de menselijke levensvorm? Deze lezing richt zich op de ontwikkeling van collectieve intelligentie door de koppeling van individuele geesten met behulp van computernetwerken en neurale interfaces. Moeten we deze ontwikkeling beschouwen als een onvermijdelijke stap in de evolutie van de mens of is het beter om juist uit alle macht te proberen de creatie van een dergelijke trans- of posthumane ‘zwermgeest’ te stoppen?

Jos de Mul (°1956) is hoogleraar Filosofie van Mens en Cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij publiceert regelmatig essays in Trouw, NRC Handelsblad en De Volkskrant. Tot zijn bekendste boeken behoren Cyberspace Odyssee (winnaar Socrates Wisselbeker 2003), De domesticatie van het noodlot (shortlist Socrates Wisselbeker 2007) en Paniek in de polder (2011). Zijn werk is in vele talen vertaald. Zie voor een uitvoeriger CV, publicatielijst en online publicaties: www.demul.nl.

Maand van de Filosofie - Essay

Jos de Mul is de auteur van het essay van de Maand van de Filosofie. In Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo Sapiens 3.0  neemt De Mul een aantal actuele ‘kunstmatigheden’ onder de loep. Wat zijn de gevolgen ervan voor ons dagelijks leven en zelfbegrip? Hij zet de boel op scherp en stelt de prangende vraag: worden wij de eerste soort op aarde die zijn eigen evolutionaire opvolger gaat scheppen. 

Soetezaal, 16 uur.

Overig programma

Jos de Mul, Van nature kunstmatig: de Robo Sapiens, Zutphen: Luxortheater, 2 april 2014.

Mens en techniek staan centraal in de Maand van de Filosofie 2014. Ontwikkelingen op het gebied van de robotica, neurowetenschappen en biotechnologie dwingen ons om de vraag te stellen wat het verschil is tussen mens en robot, tussen natuurlijk en kunstmatig leven. Jos de Mulschrijft het essay voor de Maand van de Filosofie. In Kunstmatig van nature. Onderweg naar Homo sapiens 3.0 neemt hij een aantal actuele ‘kunstmatigheden’ onder de loep. Wat zijn de gevolgen ervan voor ons dagelijks leven en zelfbegrip? Worden wij de eerste soort op aarde die zijn eigen evolutionaire opvolger gaat scheppen?

Jos de Mul (1956) is hoogleraar wijsgerige antropologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zijn werk is in vele talen vertaald en werd onder meer bekroond met de Praemium Erasmianum(1993) en de Socrates-wisselbeker(2002).

Woensdag 2 april 2014 20.00 uur Luxortheater

Jos de Mul. Homo ludens 2.0. Play, Media & Identity. Invited lecture at the Department of Philosophy. Kyoto University, October 21, 2013

Jos de Mul. Playful Identities: From Narrative to Ludic Self-Construction. Lecture and chair of the Playful Identities Panel at the international conference Paul Ricoeur and the Future of the Humanities.University of Groningen.

Jos de Mul: Playful Identities: From Narrative to Ludic Self-Construction

The aim of the interdisciplinary (conceptual-philosophical, media-theoretical, and qualitative empirical) Playful Identities (NWO) program (2005-2011) was to investigate if, and if so, to what extent and in what way, digital information and communication technologies are transforming the (construction of) personal and cultural identity. To that end we’ve developed a theory of ludic identity that critically elaborates on Ricoeur's theory of narrative identity. In this theory play and games are not only appropriate metaphors for human identity, but they are also conceived of as means by which people reflexively construct their identity.  In his presentation, Jos de Mul will sketch the outlines of this theory of ludic identity, against the background of which the other panelists, who all participated in the research program, will present some of the research projects in more detail.

Jos de Mul, RayFish Footwear, or the age of the biotechnological sublime.  Invited lecture at the 19th International Congress of Aesthetics. Krakow: Jagiellonian University, July 23, 2013.

The notion of the sublime, which since the nineteenth century is one of the dominant aesthetic categories, is strongly connected with (the artistic representation of) overwhelming nature. In my talk I will argue that in the course of the 20th century the sublime increasingly becomes entangled with the experience of technology. However, in the age of biotechnologies, such as genetic modification and synthetic biology, the sublime regains a natural dimension. Illustrated by RayFish Footware and some other striking examples of recent 'bio-art' it will be argued that in the age of biotechnology the difference between nature, technology and art will gradually vanish, and new dimensions of the sublime will become manifest.

Jos de Mul, Forever online? Een socratische monoloog over de sociale media. Biddinghuizen: Lowlands, 17 augustus 2013.

Steeds meer mensen brengen steeds meer tijd door op de sociale media. Doen we daar wel goed aan? Met een verwijzing naar Plato's bespreking van de sociale media uit zijn tijd (het toen in opmars zijnde schrift) zal Jos de Mul ingaan op het nut en het nadeel van de sociale media voor ons leven.

Jos de Mul. Europa: het tragische continent. Lezing in het kader Identifying Europe. Twente Biennale. Enschede, 26 mei 2013.

Datum: Zondag 26 mei  11-17 u  Locatie: Rijksmuseum Twenthe Toegang: regulier tarief RMT of passepartout Twente Biennale.

Een programma met diverse optredens, presentaties en lezingen in het kader van Twente Biennale 2013 in samenwerking met Twentse Salon van Rijksmuseum Twenthe. Mmv Pieter Steinz, Jos de Mul en vele anderen.

Jos de Mul. Virtuele ruimte. Lezing in het kader van de Honours course Denkruimte en Denken over Ruimte. Nijmegen: Radboud Universiteit. 10 mei 2013.

Als we over de wereld om ons heen nadenken dan maken we al snel onderscheid tussen het hier en het daar, tussen dichtbij en veraf, tussen deze plek en een andere plek, tussen binnenland en buitenland, het globale noorden en het globale zuiden, tussen stad en land, tussen de noordelijke en de zuidelijke Euro-ruimte, tussen bevriende en vijandige staten, tussen centrum en periferie, tussen onze omgeving hier en nu en het land van onze dromen. Maar we spreken ook over ruimte in overdrachtelijke zin, als we het hebben over ‘budget-ruimte’ of ‘onderhandelingsruimte’ etc.. Het begrip ‘ruimte’ is niet meer weg te denken. Eigenlijk kunnen we de wereld om ons heen helemaal niet beschrijven zonder, dat we gebruik maken van het begrip ruimte. Zonder ruimte geen gedachte. En onze gedachten draaien veelal om ruimtes. Maar wat bedoelen we nu precies met het begrip ruimte? Ruimte is dus veel meer dan alleen maar ‘lengte x breedte x hoogte’. In de verschillende disciplines reikend van filosofie, psychologie, taalwetenschap, geografie, natuurkunde, etc. wordt verschillend over Ruimte gedacht en ook in de loop der tijd hebben deze opvattingen over ruimte zich veranderd en verder ontwikkeld. In deze cursus willen we aan de hand van een aantal sprekende voorbeelden uit verschillende disciplines nadenken wat ruimte dan eigenlijk voor ons betekent en hoe dit ons denken over de wereld om ons heen mede bepaalt.

Jos de Mul. Europa: het tragische continent. Lezing voor de Eenheid Strategische Advisering (ESA) van Buitenlandse Zaken. Den Haag, 10 april 2013.

Jos de Mul. eLife. Over de convergentie van biologie en informatietechnologie. Lezing Academisch Genootschap Eindhoven, 28 mei 2013.

Een van de meest opvallende bewegingen in de ontwikkeling van de wetenschappen in de afgelopen halve eeuw is het naar elkaar toe bewegen en in toenemende mate overlappen van biologie en informatica. Voor die beweging zijn twee zaken verantwoordelijk. De eerste is de stormachtige ontwikkeling van de moleculaire biologie die volgde op de eerste adequate beschrijving, in 1953, van de structuur van de dubbele helix van het dna, de drager van erfelijke informatie. Biologen raakten daardoor in toenemende mate geïnteresseerd in de informatica, de wetenschap die zich onder meer richt op de vraag wat informatie is en hoe deze wordt gecodeerd en overgedragen. Niet minder belangrijk was dat het in kaart brengen en ontcijferen van het menselijk genoom zonder de inzet van steeds krachtiger computers onmogelijk was geweest. Dat heeft geleid tot een fundamentele digitalisering van de biologie. Dit is vooral zichtbaar in de moleculaire biologie, waar het dna-onderzoek steeds meer verschuift van de analoge wereld van de biologie naar de digitale wereld van de computer. In zijn lezing zal Jos de Mul nader ingaan op een aantal implicaties van deze ontwikkeling voor wetenschap en techniek, de samenleving en ons mensbeeld.

Jos de Mul. NextNature. Sublime analogue and digital landscape.  Invited lecture at  the Conference Avant-garde and postmodern landscapes. International Institute of Culture and Language, Ritsumeikan University, October 19, 2013.

Jos de Mul. Deelname Panel Chinese Philosophy. Philosopher's Rally. Utrecht. May 15, 2013.

Jos de Mul. Diltheyan epigenetics. Reading Dilthey in the light of contemporary biohermeneutics and biosemiotics. Invited lecture workshop Dilthey als Wissenschaftsphilosoph. Universität Wien, June 3-4, 2013.

Der Workshop „Dilthey als Wissenschaftsphilosoph“ findet am 3. und 4. Juni 2013 am Campus der Universität Wien (Kapelle des alten AKH) statt. Veranstalter des Workshops ist das Institut Wiener Kreis, Universität Wien, Organisatoren sind Hans-Ulrich Lessing (Bochum) und Christian Damböck (Wien). Der Workshop wird finanziert vom Dekanat für Philosophie und Bildungswissenschaften der Universität Wien.

Themen des Workshops sind die Beziehungen Diltheys zu kontemporären philosophischen Strömungen wie dem Neukantianismus und Empirismus sowie zu neueren Entwicklungen in der Philosophie und Wissenschaftstheorie.

Teilnehmer des Workshops sind: Christian Damböck (Wien), Uljana Feest (Berlin), Gottfried Gabriel (Konstanz), Helmut Johach (Nürnberg), Gudrun-Kühne-Bertram (Bochum), Hans-Ulrich Lessing (Bochum), Sebastian Luft (Marquette University), Rudolf Makkreel (Emory University), Jos de Mul (Rotterdam), Ernst Wolfgang Orth (Trier), Helmut Pulte (Bochum), Frithjof Rodi (Bochum), Kurt Walter Zeidler (Wien).

Jos de Mul, Keynote lecture at the conference  The Shape of Diversity to Come: Global Community, Global Archipelago, or a New Civility? Erasmus University Rotterdam, January 25, 2013. 

The nation state, imagined as a formation encompassing a culturally unified people, is now straining under the challenges of globalization and the revolution in communication technology. This conference will consider the dynamic changes that are currently taking place with respect to cultural and religious diversity as a result of the explosion in communication technologies, address the conflicts they give rise to, and discuss the ramifications for both law and politics.

Two views on the impact of communication and information technology dominate the scholarship: one in which communication leads to the emergence of a global community and an interconnected global culture; and a second in which it leads to an archipelago of communities that do not necessarily converge with the boundaries nation states, i.e. to a cultural Balkanization of the world across national borders.

This conference will also address a third alternative. Instead of presenting the implications of the networked information and communication infrastructure in the opposing metaphors of a global community or a global archipelago, one can also argue for a normative understanding of what is at stake. Instead of endorsing either utopian notions of global community or dystopian fears of an Internet with walled gardens, one can vouch for an internet that allows for interconnectivity without accepting the increased personalization that leads to unprecedented surveillance and social sorting in both the private and the public sphere.

We hope this conference will be a stimulating gathering of scholars from different disciplines and increase our understanding of the legal and political implications of globalization and communication technology for national and cultural identity.

Jos de Mul, Popular culture in the age of digital recombination. Keynote lecture at the conference  Aesthetics of popular culture. Organized by the Academy of Fine Arts and Design Bratislava, and the Aalto University, Finland. Bratislava, 29. November – 1. December, 2012.

Jos de Mul, Literary theory in the age of hypermedia. Keynote lecture at the symposium New Media and the Turn of Contemporary Literary Theory.Organized by the Chinese Association of Sino-Foreign Literary Theory. Kaifeng, October 20-21.

Jos de Mul, New humanism. Invited lecture at the International Academic Conference “Bahuangtongshen—New Humanism · Lu Yushun” Beijing, September 9, 2012.

Lu Yushun, a notable Chinese contemporary artist of mountains-and-waters paintings, a professor and a PH.D supervisor, is the vice minister of China National Academy of Painting and the vice president of Harbin Normal University. As one of the leading characters in the field of Chinese contemporary mountains-and-waters paintings, he still keeps the tradition of attaching Chinese poems with calligraphy art and stamping his own seal to his works and, on the other hand, tries to make modernized transfer about his works. His influential series of thematically created works include "Bahuangtongshen", "The Spirit Home", "The Beautiful Landscape", "The Splendid Mountains and Waters" and "The Dream on the Other Side of the River". All these works fully elaborate the spirits of Chinese culture with a unique vision of Chinese fine art, and vividly reflect the aesthetic feature of Chinese art. Meanwhile, he combines foreign factors into his own works and creates a profound, fresh, colorful and diversified art style—Yushun style. Carrying forward the tradition and harmonizing with the modern style, Mr. Lu Yushun depicts the beautiful nature and strong affection of modern human beings with his humanistic feelings. He reveals the aesthetic features of Oriental and reflects the mysterious and profound spirits and qualities of Chinese art.

Jos de Mul, Information hunters in the newest stone age. Guest lecture at the School of Journalism and Communication, Henan Universtiy, Kaifeng, October 22, 2012.
 

Jos de Mul, De erfenis van de Romantiek: hoe romantisch zijn wij nog? Lezing in het kader van de NRC academie-zomerweek Cultuurgeschiedenis. Leusden, 9 augustus 2012, 19.30-21.00 uur.

In samenwerking met Vrije Academie organiseert de ISVW een unieke NRC academie-zomerweek Cultuurgeschiedenis. U verblijft een week in het Landgoed ISVW, een sfeervolle accommodatie in de bossen nabij Leusden.

De dagen zijn gevuld met colleges over kunstgeschiedenis, architectuur en filosofie. Iedere dag staat een thema centraal, het ochtend college legt de basis voor dit thema met een verdieping over de periode, in de middag volgt de filosofische benadering van het thema. In de avond is er een afwisselend programma. Tussen de colleges door is er tijd voor overpeinzing, u kunt een mooie wandeling maken of een uitgebreide lunch/diner nuttigen.

Jos de Mul, Op weg naar het beloofde land! Pim Fortuyn en het politieke messianisme. 10de Rotterdamlezing. Rotterdam, 2 mei 2012.

Mevrouw de loco-burgemeester, meneer de rector, geachte aanwezigen,

Op zondag 6 mei a.s. herdenken wij dat Pim Fortuyn tien jaar geleden op brute wijze door milieuactivist Volkert van der Graaf werd vermoord, een voor Nederlandse begrippen ongehoorde daad van politiek geweld. Vriend en vijand zijn het er over eens dat de ‘Fortuyn-revolte’ de Nederlandse politiek diepgaand, en wellicht blijvend, heeft beïnvloed. Over de vraag wat die invloed precies is geweest en hoe we die dienen te waarderen, lopen de meningen echter sterk uiteen. Is het ‘gedachtegoed van Pim’ vooral gelegen in de inhoudelijke thema’s die hij agendeerde: immigratie en integratie, Nederlandse identiteit, islamisering, de kloof tussen politiek en burgers, en tussen media en burgers? Die stelling is bijvoorbeeld vijf jaar geleden verdedigd door Wim Couwenberg in zijn terugblik op de Fortuyn-revolte, waarbij hij aantekende dat dit politiek programma, ondanks de demonisering die Fortuyn ten deel viel, na diens dood van links tot rechts is overgenomen. In zijn onlangs gepubliceerde boek 10 jaar zonder Pim plaatst Joost Eerdmans vraagtekens bij die stelling. Volgens hem zijn Fortuyns islamkritiek en kritiek op het gebrek aan openheid in de politiek – zie het schimmenspel rond de benoeming van de nieuwe vicepresident van de Raad van State – nog steeds taboe en heeft de gevestigde politiek zich ook weinig aangetrokken van Fortuyns kritiek op de schaalvergroting in onderwijs en gezondheidszorg. Daarbij komt, naar mijn mening, dat Fortuyn weliswaar een scherp criticus was van de ‘Puinhopen van Paars’, maar in zijn boeken Aan het Volk van Nederland (1992) en De overheid als ondernemer (1993), uiteindelijk uit hetzelfde neoliberale vaatje tapte als Paars.

Ziel zonder lichaam. Gesprek met Taede Smedes over de ziel in het transhumanisme, onder leiding van Veronica Vasterling. Filosofisch Festival De Ziel van Nijmegen, Nijmegen 27 april, 2012.

Ziel zonder lichaam

Kunnen mens en computer ooit versmelten tot een nieuwe levensvorm, waarbij de ziel voortleeft in een computer? Nick Bostrom, een bekende transhumanist, stelde in zijn TED-lezing dat de mens een groot probleem moet overwinnen: zijn sterfelijkheid. Op dit moment sterft statistisch gezien 99,9 % van de mensen, volgens hem is dit niet nodig en kunnen we het sterfcijfer flink terugdringen. Transhumanisten geloven in een kern van de mens die zonder het lichaam kan voortbestaan. Het lichaam is zwak en kan door technologie vervangen worden, de ziel kan worden gevangen in technologie en zo eeuwig ‘leven'.  Tijdens het festival gaan filosoof Jos de Mul en theoloog Taede Smedes onder leiding van filosoof Veronica Vasterling met elkaar in gesprek over de plaats van de ziel in het transhumanisme. Een zoektocht naar de menselijke kern.

Jos de Mul, Next Nature and the City. Invited lecture at the conference.“Nature and the City”. Organized by the Laboratory for Research on the City, the Italian Society for Aesthetics, in conjunction with the University of Bologna. Bologna, June 28-30, 2012.

The city, too, is landscape. We can leave it by going into nature exchanging the urban for the rural, but we can also enter the city to live within the architecture and contemplate its forms. Every architectural structure is a landscape and promotes an educational or paedeumatic relationship between the spirit and the environment. Our gaze and our bodies activate a certain way of contemplating that promotes the interchange between the external perception of the physical world and an internal seeing, which is the psychic perception of the visual image. There is a close relationship between the aesthetic experience of the natural environment and that of the urban landscape. In the same way that humankind lives on the earth so, too, it lives in the city.

The theme could be approached from various perspectives such as 'nature/culture', 'city as human nature', 'ecology and the city', symbols and metaphors, domesticated nature, nature interiorized, parks and natural environments, and other related issues.

Conference proposed by Laboratory for Research on the City in collaboration with Sie - Società Italiana d'Estetica – and by IAA - International Association of Aesthetics.

Jos de Mul, The (Bio)technological Sublime. After Hours Conversation lecture. Institute for Advanced Study, Princeton, October 2, 2012.

In our (post)modern world it is no longer the superior forces of nature that calls forth the experience of the sublime, but rather, the superior forces of technology. However, with the transfer of power from divine nature to human technology, the ambiguous experience of the sublime also nests in the latter. In the era of converging technologies – information technology, biotechnology, nanotechnology and the neurosciences – it is technology itself that gains an ungeheuer character in its battle with nature. Without doubt these technologies have increased our power over nature enourmously.

However, this does not mean that we have become gods in the sense that we have gained control over our own destiny. Rather, our relation with nature is changing:

Where technology and nature are traditionally seen as opposed to each other, they now appear to merge or even trade places. While old nature, in the sense of trees, plants, animals, atoms, or climate, is increasingly controlled and governed by man – it is turned into a cultural category –, our technological environment becomes so complex and uncontrollable, that we start to relate to it as a nature of its own.

While technology is an expression of the grandeur of the human intellect, we also increasingly experience it as a force that controls and threatens us. Technologies such as atomic power station and genetic modification, to mention just two paradigmatic examples, are Janus-faced: they reflect, at once, our hope for the benefits they may bring as well as our fear of their uncontrollable, destructive potentials.

At first sight it seems that in these cases technology completely controls and conquers nature. However, in the fast growing domain of the biotechnologies (which will probably become as important in the twenty-first century as the physical sciences were in the twentieth century), we witness a remarkable revenge of nature within technology. After all, technologies like genetic modification and synthetic biology create entities that are no longer passive manipulatable innate elements, but have, and will increasingly have, their ‘own agenda’.

A full version of this lecture will be published in the Spring 2013 issue of the Institute Letter of the IAS.

Jos de Mul. Ordening en illusie. Studium Generale programma Beeldende Kunst en Technologie, Utrecht, 16 februari 1982.

Jos de Mul. Het subjectbegrip in de post-kantiaanse esthetica. Centrale Interfaculteit, Utrecht, 9 mei 1982.

Jos de Mul. De aanwezigheid van de ander. Achterberg en de psychoanalyse. Nederlandse Studiekring voor Esthetica. Amsterdam, 4 februari 1983.

Jos de Mul. De metafoor bij Nietzsche en Gudmundsson. Kunsthistorisch Instituut, Universiteit van Amsterdam, 22 maart 1983.

Jos de Mul. Wittgenstein in het licht van de 19de eeuwse Duitse filosofie. Wittgenstein Symposium. Internationale School voor Wijsbegeerte. Leusden, 5 juli 1983.

Jos de Mul. Het veld van willekeur: Cage en het toeval. Studium Generale programma "Theorie van de Moderne Muziek" (georganiseerd door Elmer Sch`nberger). Muziekpedagogische Academie. Hilversum, 16 oktober 1983.

Jos de Mul. Schopenhauer und die repetitive Musik, Schopenhauer Symposium. Arthur Schopenhauer Gesellschaft/Internationale School voor Wijsbegeerte. Leusden, maart 1984.