Floortje Scheepers,  Jos de Mul,  Frits Boer and  Witte Hoogendijk. Psychose als evolutionair adaptief mechanisme bij omgevingsverandering; pleidooi voor een functioneel verklaringsmodel. Tijdschrift voor psychiatrie. Jaargang 42, juni 2020, 472-480.

ACHTERGROND Vanuit een evolutionair perspectief is het opmerkelijk dat psychosegevoeligheid, vooral optredend in de reproductieve periode en geassocieerd met verminderde vruchtbaarheid, zich kan handhaven in de menselijke populatie.
DOEL Argumenten aandragen voor de hypothese dat we psychotische symptomen op zichzelf niet moeten zien als afwijkend, maar als adaptief verschijnsel.
METHODE Filosofische beschouwing en literatuuronderzoek.
RESULTATEN Tot op heden heeft men met biomedisch onderzoek de etiologie van psychotische stoornissen nog niet definitief kunnen vaststellen. Bevindingen zijn inconsistent en laten niet-specifieke hersenafwijkingen zien en genetische variaties met kleine effectgroottes. Er zijn daarnaast overtuigende aanwijzingen voor een relatie tussen psychosegevoeligheid en stressvolle omgevingsfactoren, vooral als die samenhangen met sociale uitsluiting. Psychotische symptomen als fenomeen zouden we daarom wellicht beter kunnen begrijpen als een natuurlijk afweermechanisme of een protectieve reactie op een stressvolle omgeving. Dit past bij het gegeven dat psychotische symptomen meestal tot ontwikkeling komen tijdens de adolescentie. In deze levensfase is een belangrijke ontwikkelopgave het verlaten van de vertrouwde, veilige thuisomgeving en het ontwikkelen van nieuwe sociale netwerken. Dit kan een status van ‘hyperbewustzijn’ veroorzaken en doet een beroep op het vermogen tot sociale adaptatie. Dit mechanisme kan ontregeld raken door onderliggende kwetsbaarheid van de hersenen en/of externe stressoren die met sociale uitsluiting gepaard gaan.
CONCLUSIE Er is een theoretisch kader verdedigbaar waarin psychotische symptomen beschouwd worden als een evolutionair functioneel verschijnsel. Het onderzoek naar psychotische stoornissen kan gebaat zijn bij een focus op onderliggende algemene kwetsbaarheden van de hersenen of het voorkomen van sociale uitsluiting, in plaats van psychotische symptomen an sich als ‘abnormaal’ te beschouwen.

TREFWOORDEN psychose, evolutie, adaptatie, sociale uitsluiting, afweermechanisme

Jos de Mul. Next Nature. Sublime Landscapes Technological and Natural Sublime.  In: Nakama Yuko and Takenaka Yumi (ed.), An Anthropology of Landscape - On Representations of Nature, Cities and Memories. Tokyo: Sangensha, 2020, 50-77.

The Japanese version appeared in print as ジョス・デ・ムル、「次世代の自然─崇高なる自然科学技術的風景」 仲間裕子、竹中悠美編『風景の人類学─自然と都市、そして記憶の表象』 三元社、2020年, 50-77.

This English version has been published  on the website of Sangensha Publisher.

Abstract

The development of the representation of the landscape in Europe since the 14th century Renaissance can be understood as a mirror of the development of modern and postmodern Western culture as a whole. After sketching the development of landscape representation in modern and postmodern Europe, the article focuses on the theme of sublimity, which, at least since the era of Romanticism, has been inherent to the European experience and representation of the landscape, both in its successive natural and technological manifestation. Against this background, the paper also discusses some striking differences between the European and the Asian landscape.

Keywords : NextNature, Sublimity, Sublime landscapes, European landscape, Asian landscape, natural landscapes, technological landscapes

Bruno Accarino, Jos de Mul und Hans-Peter Krüger (Hrsg.). Internationales Jahrbuch für Philosophische Anthropologie. Band 9 / International Yearbook for Philosophical Anthropology. Volume 9. Thomas Ebke & Tatjana Sheplyakova (Hrsg.). Die Ästhetiken der Philosophischen Anthropologie.  Berlin: De Gruyter, 2019, 450 p.

Die Beiträge des Sammelbands zielen auf eine eingehende Bestandsaufnahme der historischen Positionen der Philosophischen Anthropologen auf dem Feld der Theoretisierung des Ästhetischen einschließlich einer Archäologie der Einflüsse und Effekte, die diese Ästhetikentwürfe in den Kunst-, Literatur- und Filmwissenschaften gezeitigt haben. Darüber hinaus wird der Versuch unternommen, prominente Theoreme der Philosophischen Anthropologie (Schelers Lehre von den Ausdrucks- und Darstellungsfunktionen der Kunst, Plessners Hypothese von der exzentrischen Positionalität des Menschen, Gehlens Topos der Kommentarbedürftigkeit der Avantgarde, Jonas' und Blumenbergs Formel des homo pictor usw.) für eine Beschreibung moderner ästhetischer Praktiken und ihrer wissenschaftlichen Explikationen, die selbst keinen expliziten Bezug zur Philosophischen Anthropologie vorweisen, fruchtbar zu machen.

Jos de Mul.  Filosoof Jos de Mul neemt ons mee in de wereld van de filosofie. Interview door Geert Maarse. Studio Erasmus, 6 juni 2023. Youtube.

Bekend als een van de succesvolste filosofen die uit Rotterdam is voortgekomen, won grote prijzen en was zowel bij internationale instituten als bij Erasmus Universiteit Rotterdam werkzaam. Helaas neemt Jos de Mul nu afscheid van onze universiteit.

Jos de Mul. De plaats van de mens in het Symbioceen. Afscheidslezing ter gelegenheid van zijn emeritaat als hoogleraar wijsgerige antropologie en haar geschiedenis aan de Erasmus School of Philosophy van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Rotterdam, 31 mei 2023. De integrale tekst van de lezing, inclusief voetnoten en bibliografie, is hierte lezen.  Een verkorte versie verscheen op 7 juli 2023 onder de titel De storm die over de aarde woedt in De Groene Amsterdammer. De volgende link geeft ten slotte informatie over de afscheidsconferentiedie ter gelegenheid van het emeritaat werd georganiseerd.

Klik op de afbeelding om de videoregistratie + PowerPoint te bekijken. n.b. de lezing begint 18 minuten na de start van de opname.

Jos de Mul. The Matrix: Actueler dan ooit! Studium Generale lezing Universiteit Twente. Gebouw: Vrijhof, 19:30 - 21:00 uur. Te zien en te beluisteren op YouTube

‘Welcome in the desert of the real.’ Met deze onheilspellende woorden van filosoof Baudrillard wordt hoofdpersoon Neo welkom geheten in de ‘echte wereld’. The Matrix-trilogie is een ode aan de fundamentele filosofische vraag: wat is waar? Prof. dr. Jos de Mul, hoogleraar wijsbegeerte (Erasmus Universiteit), laat zien hoeveel filosofie er achter The Matrix schuilgaat: van Plato en Descartes tot aan Nietzsche. De trilogie blijkt actueler dan ooit. Leven wij tegenwoordig – gekluisterd aan onze beeldschermen en gebombardeerd door fake news – niet deels in een virtuele wereld? Waar in The Matrix machines energie uit mensen zogen, daar onttrekken nu Google en Facebook informatie aan ons. In zijn lezing zal De Mul ook uitvoerig ingaan op het zowel bejubelde als verguisde vierde deel van The Matrix Saga, dat eerder dit jaar in première ging.

Jos de Mul. The Matrix: Actueler dan ooit! Studium Generale lezing Universiteit Twente. Gebouw: Vrijhof, 19:30 - 21:00 uur. Te zien en te beluisteren op YouTube

‘Welcome in the desert of the real.’ Met deze onheilspellende woorden van filosoof Baudrillard wordt hoofdpersoon Neo welkom geheten in de ‘echte wereld’. The Matrix-trilogie is een ode aan de fundamentele filosofische vraag: wat is waar? Prof. dr. Jos de Mul, hoogleraar wijsbegeerte (Erasmus Universiteit), laat zien hoeveel filosofie er achter The Matrix schuilgaat: van Plato en Descartes tot aan Nietzsche. De trilogie blijkt actueler dan ooit. Leven wij tegenwoordig – gekluisterd aan onze beeldschermen en gebombardeerd door fake news – niet deels in een virtuele wereld? Waar in The Matrix machines energie uit mensen zogen, daar onttrekken nu Google en Facebook informatie aan ons. In zijn lezing zal De Mul ook uitvoerig ingaan op het zowel bejubelde als verguisde vierde deel van The Matrix Saga, dat eerder dit jaar in première ging.

 'Nieuw levensbegrip markeert einde neoliberaal tijdperk.' Ad Verbrugge in gesprek met Jos de Mul in De Nieuwe Wereld. 2 September 2021.

Ad Verbrugge in gesprek met Jos de Mul, hoogleraar wijsgerige antropologie en haar geschiedenis aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, over het boek van Denis Noble: ‘De Muziek van het Leven.’ “Nature en nurture zijn niet wezenlijk onderscheiden. Ze beïnvloeden elkaar.” Sinds de tijden van Descartes wordt de wetenschap beheerst door de overtuiging dat de werkelijkheid in tweeën is gesplitst. Er is het materiële aspect, dat functioneert als een mechanisme, en het spirituele aspect, dat zich aan dit mechaniek onttrekt. Onze tijd erfde van Descartes slechts het eerste, materiele perspectief. Nog altijd houden de meeste natuurwetenschappers er een reductionistisch, deterministisch en mechanistisch beeld van de natuurlijke werkelijkheid op na. Ten onrechte, zegt wijsgerig antropoloog Jos de Mul, want het verschil tussen lichaam en geest is lang niet zo groot als men misschien wel denkt. In het werk van bioloog Denis Noble wordt een beeld van het leven geschetst dat ver af ligt van de reductionistische mainstream, vertegenwoordigd door neo-Darwinisten als Richard Dawkins: “Het leven is een samenspel.” Een ode aan het ritme van de natuur, met Jos de Mul.

Te zien en te beluisteren op YouTube.

Jos de Mul. Mutaties van de geest. Reizen in het Antropoceen. In: De Groene Amsterdammer.Nr.19. 6  Mei 2020, 25-29.

Amsterdam Schiphol, 8 januari 2020.In afwachting van onze vlucht naar Hongkong mijmer ik over wat mijn research sabbatical gaat brengen. De komende drie maanden zullen mijn vrouw Gerry en ik doorbrengen bij onze zoon en schoondochter, die op Bali wonen, en bij de zus van Gerry in Nieuw-Zeeland. Verder staan er bezoeken aan collega’s en gastcolleges in Melbourne, Sydney, Auckland en Hongkong op het programma. Mijn e-reader is gevuld met te lezen artikelen en boeken. Ik hoop ook flinke vorderingen te maken met het boek dat ik dit najaar bij mijn uitgever moet inleveren.

Geheel zorgeloos gaan we niet op reis. Na een periode van betrekkelijke rust zijn in Hongkong opnieuw gewelddadig onderdrukte onlusten losgebarsten, Melbourne en Sydney worden bedreigd door ongekend felle bosbranden, en Bali en Nieuw-Zeeland kampen met vulkaanuitbarstingen. De Romeinse filosoof Seneca heeft opgemerkt dat velen hun noodlot hebben gevonden doordat ze het trachten te ontlopen. Blijkbaar probeer ik aan het noodlot te ontsnappen door het op te zoeken. Ramptoerisme nieuwe stijl.

Jos de Mul. Omgang met het noodlot in tijden van corona. Interview met Geert Maarse. Studio Erasmus, 21 april 2020.

Hoe gaan mensen om met het noodlot en de dood? Deze vraag is misschien wel actueler dan ooit. Prof.dr. Jos de Mul (1956) van Erasmus Universiteit Rotterdam schreef alweer enige tijd geleden het boek De domesticatie van het noodloot. De wedergeboorte van de tragedie uit de geest van de technologie. (1ste druk 2006, 5de druk 2014). Daarin beschrijft de hoogleraar Wijsgerige Antropologie aan de Erasmus School of Philosophy (ESPHIL) hoe mensen door de geschiedenis heen omgang met deze lastige aspecten van het leven. In deze videocast gaat interviewer Geert Maarse in gesprek met Jos de Mul over het boek en zijn kijk op de huidige coronatijd.

Jos de Mul. Omgang met het noodlot in tijden van corona. Interview met Geert Maarse. Studio Erasmus, 21 april 2020.

Hoe gaan mensen om met het noodlot en de dood? Deze vraag is misschien wel actueler dan ooit. Prof.dr. Jos de Mul (1956) van Erasmus Universiteit Rotterdam schreef alweer enige tijd geleden het boek De domesticatie van het noodloot. De wedergeboorte van de tragedie uit de geest van de technologie. (1ste druk 2006, 5de druk 2014). Daarin beschrijft de hoogleraar Wijsgerige Antropologie aan de Erasmus School of Philosophy (ESPHIL) hoe mensen door de geschiedenis heen omgang met deze lastige aspecten van het leven. In deze videocast gaat interviewer Geert Maarse in gesprek met Jos de Mul over het boek en zijn kijk op de huidige coronatijd.

Open podcast in Spotify.

Jos de Mul, Poetics of Genetics. Performance at the Biggest Visual Power Show. Paradiso Amsterdam, 20 January 20, 2005.

Philosopher Prof. Dr. Jos de Mul – author of countless articles and books like 'Cyberspace Odyssey', 'Domestication of Fate' and 'Database Delirium' – was a speaker at the Biggest Visual Power Show 2005 in Paradiso, Amsterdam. Inspired by the images of Basia Knobloch and music of Lauri Anderson, professor De Mul decided to sing his lecture. 

For someone who only has a hammer, everything appears to be a nail. For those who have computers, the world becomes a huge database.

The Biggest Visual Power Show – NextNature -  is an intellectual spectacle blending a conference and a pop concert. BVPS mixes movies and live performance, morphs physical experiences into virtual imagination. The 2005 edition of the Biggest Visual Power Show was held in poptemple Paradiso, Amsterdam. Over twenty artists, scientist, writers, filmdirectors, architects, designers, presented their radical ideas, visionary statements and powerful imagery on how we can design, build and live in Next Nature.

 More about the NextNature Powershow at NextNature.net

ジョス・デ・ムル、「次世代の自然─崇高なる自然科学技術的風景」 仲間裕子、竹中悠美編『風景の人類学─自然と都市、そして記憶の表象』 三元社、2020年  [Jos de Mul, NextNature. Sublime natural and technological landscapes. In: Nakama Yuko and Takenaka Yumi (ed.), An Anthropology of Landscape - On Representations of Nature, Cities and Memories. Tokyo: Sangensha, 2020. 

商品基本情報

• 発売日：  2020年04月02日頃
• 著者／編集：  仲間裕子, 竹中悠美
• 出版社：  三元社
• 発行形態：  単行本
• ページ数：  336p - ISBNコード：  9784883035076

• 「 総合的チューリング・テスト ─日本的観点およびヨーロッパ的観点からロボティクスを考える─ 」

  • DOWNLOAD PDF

  ジョス・デ・ムル . 総合的チューリング・テスト ─日本的観点およびヨーロッパ的観点からロボティクスを考える─ [Jos de Mul, The Total Turing Test. Robotics from Japanese and European perspectives]. Ritsumeikan Studies in Language and Culture. Vol.31 (2020), Vol.32, no.2, 95-107. [English version]

  国際言語文化研究所後援

  2019 年10 月8 日開催 ジョス・デ・ムル氏 招待講演

  「トータルチューリングテスト：日本と西欧におけるロボティクスの見解」総合的チューリング・テスト

  ─日本的観点およびヨーロッパ的観点からロボティクスを考える─

  ジョス・デ・ムル