Jos de Mul, The (Bio)technological Sublime. After Hours Conversation lecture. Institute for Advanced Study, Princeton, October 2, 2012.

In our (post)modern world it is no longer the superior forces of nature that calls forth the experience of the sublime, but rather, the superior forces of technology. However, with the transfer of power from divine nature to human technology, the ambiguous experience of the sublime also nests in the latter. In the era of converging technologies – information technology, biotechnology, nanotechnology and the neurosciences – it is technology itself that gains an ungeheuer character in its battle with nature. Without doubt these technologies have increased our power over nature enourmously.

However, this does not mean that we have become gods in the sense that we have gained control over our own destiny. Rather, our relation with nature is changing:

Where technology and nature are traditionally seen as opposed to each other, they now appear to merge or even trade places. While old nature, in the sense of trees, plants, animals, atoms, or climate, is increasingly controlled and governed by man – it is turned into a cultural category –, our technological environment becomes so complex and uncontrollable, that we start to relate to it as a nature of its own.

While technology is an expression of the grandeur of the human intellect, we also increasingly experience it as a force that controls and threatens us. Technologies such as atomic power station and genetic modification, to mention just two paradigmatic examples, are Janus-faced: they reflect, at once, our hope for the benefits they may bring as well as our fear of their uncontrollable, destructive potentials.

At first sight it seems that in these cases technology completely controls and conquers nature. However, in the fast growing domain of the biotechnologies (which will probably become as important in the twenty-first century as the physical sciences were in the twentieth century), we witness a remarkable revenge of nature within technology. After all, technologies like genetic modification and synthetic biology create entities that are no longer passive manipulatable innate elements, but have, and will increasingly have, their ‘own agenda’.

A full version of this lecture will be published in the Spring 2013 issue of the Institute Letter of the IAS.

Pim & Geert. Tien jaar Nederlands populisme. Voordracht ter gelegenheid van de Maand van de Filosofie. Maastricht: Centre Céramique. Zondag 15 april 2012 | 15.00-16.30 uurOp 6 mei 2012 zal het precies tien jaar geleden zijn dat de populaire en populistische politicus Pim Fortuyn op het Mediapark in Hilversum op brute wijze werd doodgeschoten door milieu-activist Volkert van der Graaf. De moord markeerde het begin van een turbulent decennium in de Nederlandse politiek, dat in het teken stond van de opmars van populisten zoals Verdonk en Wilders, een vergaande polarisatie en verruwing, en de val van vier kabinetten Balkenende. De door vele schermutselingen gekenmerkte gedoogsamenwerking van Rutte, Verhage en Wilders laat zien dat de politieke rust nog geenszins is teruggekeerd.

Wat is er aan de hand met ons vanouds zo tolerante Polderland? Aanknopend bij zijn boek Paniek in de polder. Polytiek en populisme in Nederland  (2011), waarin hij messcherp en met de nodige humor het wedervaren van de vaderlandse politiek in het laatste decennium fileerde, waagt Jos de Mul een poging om de politieke ontwikkelingen van het afgelopen decennium te duiden. Vanzelfsprekend zal hij in Maastricht er ook niet omheen kunnen wat langer stil te staan bij de opmerkelijk sterke vertegenwoordiging van Limburgse politici in de populistische beweging. Het belooft een betoog te worden waarbij zowel links als rechts Limburg zich de vingers kan aflikken! Na afloop is er ruim de mogelijkheid om met hem in debat te gaan o.l.v. Wim Fiévez.

Jos de Mul. Ordening en illusie. Studium Generale programma Beeldende Kunst en Technologie, Utrecht, 16 februari 1982.

Jos de Mul. Het subjectbegrip in de post-kantiaanse esthetica. Centrale Interfaculteit, Utrecht, 9 mei 1982.